«To σύστημα που εφαρμόζεται αυτή τη στιγμή έχει κοντά πόδια», παραδέχτηκε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας αναφερόμενος στη δυνατότητα της Ελλάδας να συνεχίσει να υποδέχεται και να φιλοξενεί μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών. Ο υπουργός δήλωσε ότι αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα βρίσκονται συνολικά περίπου 72.000 πρόσφυγες και μετανάστες που έφθασαν από το 2015, εκ των οποίων οι 65.000 διαμένουν σε δομές φιλοξενίας ή σε διαμερίσματα στο πλαίσιο του συστήματος που έχει δημιουργηθεί στη χώρα μας. Ο κ. Βίτσας πάντως απέφυγε να απαντήσει στο ερώτημα γιατί οι επιστροφές προς την Τουρκία στο πλαίσιο της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας είναι ελάχιστες –290 άτομα επεστράφησαν από την αρχή του χρόνου–, κάνοντας λόγο αόριστα για «δύσκολες και χρονοβόρες διαδικασίες, οι οποίες πάντως έχουν επιταχυνθεί τους τελευταίους μήνες».
Ο υπουργός τόνισε ότι το μεγάλο θέμα για το 2018 είναι οι αυξημένες ροές από τον Εβρο. Από την αρχή του χρόνου έως τις 12 Νοεμβρίου καταγράφηκαν 14.250 αφίξεις στη χώρα μέσω των χερσαίων συνόρων. Υπολογίζεται ότι συνολικά φθάνουν τα 16.300 άτομα, εάν συνυπολογιστούν και παρανόμως εισελθόντες, που δεν πέρασαν από καταγραφή στον Εβρο. Το 2017 οι αντίστοιχες καταγεγραμμένες αφίξεις είχαν ανέλθει σε 5.500.
Στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου έφθασαν από την αρχή του χρόνου 28.031 άτομα και μεταφέρθηκαν στην ενδοχώρα 23.041 αιτούντες άσυλο. Κατά συνέπεια, από τις αρχές του 2018 έως και το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου η Ελλάδα υποδέχτηκε 44.331 νεοαφιχθέντες πρόσφυγες και μετανάστες. Αναλογικά πολύ μικρός αριθμός ατόμων έφυγαν από τη χώρα: πραγματοποιήθηκαν 177 οικογενειακές επανενώσεις στη Γερμανία και 886 εθελούσιες επιστροφές στις χώρες καταγωγής.
Σύμφωνα με λεπτομερή καταγραφή που πραγματοποιήθηκε το τελευταίο χρονικό διάστημα, στα νησιά (Λέσβο, Σάμο, Χίο, Κω και Λέρο) βρίσκονται 16.899 αιτούντες άσυλο, από τους οποίους οι 13.846 στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ ή hotspot ).
Προτεραιότητα για την ελληνική κυβέρνηση, συμπλήρωσε ο υπουργός σε συνέντευξη Τύπου χθες, είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού κατανομής των προσφύγων και στις άλλες χώρες. Οπως αποκάλυψε, στο επόμενο συμβούλιο υπουργών θα γίνει προσπάθεια συμπόρευσης των κρατών-μελών που τάσσονται υπέρ της αλληλεγγύης και της αλληλοβοήθειας στο πλαίσιο της Ε.Ε. στη βάση συγκεκριμένης πρότασης. «Υπολογίζω ότι κατ’ ελάχιστον 16 χώρες θα είναι διατεθειμένες να συμφωνήσουν σε μια κοινή πολιτική αλληλεγγύης» εκτίμησε, ενώ, όπως προσέθεσε, στην πρόταση που βρίσκεται υπό διαμόρφωση προβλέπεται και «ποινή» περικοπής πόρων για τις χώρες που δεν δέχονται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες.
Νέο μοντέλο
Οσον αφορά το σχέδιο της κυβέρνησης για τη διαχείριση του προσφυγικού και μεταναστευτικού από το 2020 και μετά, είναι ένα νέο μοντέλο σύμφωνα με το οποίο θα υπογράφονται προγραμματικές συμβάσεις για συγκεκριμένα έργα ανάμεσα στα αρμόδια υπουργεία και τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή τις ΜΚΟ. Ωστόσο, σημαντικοί εταίροι θα παραμείνουν η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες και ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ), κατέληξε ο υπουργός.