Μπορεί να ανακυκλωθεί μια λερωμένη πάνα; Ακούγεται περισσότερο με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά πρόκειται για πραγματικότητα που υλοποιεί εδώ και μερικούς μήνες η Procter & Gamble. «Η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων όταν οι πόροι λιγοστεύουν, απαιτεί νέα επιχειρηματικά μοντέλα», τονίζει μιλώντας σήμερα στην «Καθημερινή» η κ. Βιρζινί Ελιάς, αντιπρόεδρος, αρμόδια για θέματα Παγκόσμιας Βιωσιμότητας στην Procter & Gamble International Operations. Η ίδια αναλύει σήμερα τις «πράσινες» πολιτικές που εφαρμόζει ο πολυεθνικός κολοσσός σε συνεργασία με μικρότερες τοπικές επιχειρήσεις, καθώς και τις σύγχρονες καταναλωτικές τάσεις.
– Γιατί αποφάσισε τώρα να εφαρμόσει η P&G πολιτικές για τη μείωση της χρήσης πλαστικών;
– Η περιβαλλοντική βιωσιμότητα δεν είναι κάτι νέο για την P&G. Είναι αναπόσπαστο μέρος του επιχειρείν μας εδώ και δεκαετίες. Χρησιμοποιούμε ανακυκλωμένο πλαστικό στις συσκευασίες μας από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 και σήμερα το 86% των συσκευασιών μας είναι ανακυκλώσιμο. Tο 2010 δεσμευθήκαμε να επιτύχουμε πολύ συγκεκριμένους στόχους, όπως η μείωση της συσκευασίας κατά 20% ανά καταναλωτική χρήση και ο διπλασιασμός της χρήσης ανακυκλωμένης ρητίνης (PCR) σε πλαστικές συσκευασίες έως το 2020.
Πέρυσι, μειώσαμε τα υλικά συσκευασίας κατά 13% σε σχέση με το 2010 και χρησιμοποιήσαμε 34.400 τόνους PCR, που μας οδήγησε ήδη στο 32% του στόχου μας. Συγκεκριμένα, στην Ευρώπη, έως τα τέλη του 2018, θα ανακυκλώσουμε μισό δισεκατομμύριο πλαστικά μπουκάλια, για να συμπεριλάβουμε στις συσκευασίες μας 25% ανακυκλωμένο υλικό. Βρισκόμαστε, επίσης, σε καλό δρόμο για να επιτύχουμε τον στόχο του 2030 για 100% ανακυκλώσιμη συσκευασία. Το 2017 ανακοινώσαμε στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ το πρώτο μπουκάλι σαμπουάν Η&S, φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένο πλαστικό, μέρος του οποίου (έως και 25%) προέρχεται από πλαστικά που συλλέχθηκαν από παραλίες. Αυτή η καινοτομία, που αναγνωρίστηκε με το βραβείο του UN Momentum of Change, προκάλεσε τη δημιουργία ενός κινήματος σε ολόκληρο τον κλάδο, και θα δούμε περαιτέρω επέκταση. Θα ακολουθήσουν πολλές εταιρείες, ενώ ένα ακόμα δικό μας προϊόν, το Fairy, έχει αντίστοιχο μπουκάλι. Το καινούργιο είναι μια κινητοποίηση απ’ όλους: των υπεύθυνων για τη χάραξη πολιτικής, της βιομηχανίας, των ΜΚΟ και των καταναλωτών, ώστε να αναλάβουν δράση και να υιοθετήσουν νέα επιχειρηματικά μοντέλα πριν από την εξάντληση των φυσικών πόρων.
– Ποιες στρατηγικές εφαρμόζετε για την επίτευξη αυτών των στόχων;
– Η στρατηγική μας αναπτύσσεται γύρω από δύο πυλώνες. Ο πρώτος είναι η καινοτομία. Επαναστατικές τεχνολογίες που θα επιτρέψουν σε ολόκληρη τη βιομηχανία να εξελιχθεί. Εως πολύ πρόσφατα, ένα από τα πιο πολυχρησιμοποιούμενα πλαστικά –το πολυπροπυλένιο (PP)– είχε περιορισμένη δυνατότητα ανακύκλωσης, αφήνοντας χρώμα και οσμή. Eνας από τους επιστήμονες της P&G, ο δρ Τζον Λέιμαν, εφηύρε μια τεχνολογία καθαρισμού (Pure Cycle) που βελτιώνει την ποιότητα του ανακυκλωμένου PP, φέρνοντας επανάσταση στη βιομηχανία ανακύκλωσης πλαστικών. Και αν η ανακύκλωση αυτού του είδους πλαστικού ήταν δύσκολο να επιτευχθεί, σκεφθείτε την πρόκληση ανακύκλωσης μιας λερωμένης πάνας! Το πρώτο εργοστάσιο βιομηχανικής κλίμακας παγκοσμίως, ικανό να ανακυκλώνει το 100% των χρησιμοποιημένων απορροφητικών προϊόντων υγιεινής (πάνες για βρέφη, σερβιέτες ή με τα αρχικά AHP), δημιουργήθηκε τον Οκτώβριο 2017 στην Ιταλία. Ενας τόνος αποβλήτων AHP μπορεί να αποφέρει, μετά τον διαχωρισμό των ανθρώπινων αποβλήτων, περίπου 150 κιλά κυτταρίνης, 75 κιλά μεικτού πλαστικού και 75 κιλά απορροφητικού υλικού, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε νέα προϊόντα, όπως σχολικά γραφεία, βιοκαύσιμα και κηπουρικό εξοπλισμό. Ο δεύτερος πυλώνας είναι οι καινοτόμες συνεργασίες για την επιτάχυνση της καινοτομίας και την υποστήριξη των αναδυόμενων μοντέλων κυκλικής οικονομίας. Το πρώτο μπουκάλι σαμπουάν εξ ολοκλήρου από ανακυκλωμένο πλαστικό δημιουργήθηκε χάρη σε μια καινοτόμο συνεργασία μεταξύ ειδικών: την TerraCycle (συλλογή και ανακύκλωση πλαστικών), την εταιρεία Suez (διαχείριση απορριμμάτων) και μια μεγάλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ στη Γαλλία που το έβαλε στο ράφι.
– Αναφέρατε πριν τη νέα μονάδα ανακύκλωσης στην Ιταλία. Θα εξετάζατε την επέκταση αυτής της πρωτοβουλίας σε άλλες χώρες, όπως την Ελλάδα;
– Το επόμενο βήμα είναι σίγουρα η κλιμάκωση και η επέκταση αυτής της σημαντικής καινοτομίας σε όλο τον κόσμο, αρχίζοντας από τα μεγάλα αστικά κέντρα.
– Είναι γνωστό, ωστόσο, ότι οι φιλοπεριβαλλοντικές πολιτικές συχνά ανεβάζουν το κόστος παραγωγής…
– Νομίζω ότι πρέπει να προσεγγίσουμε το θέμα με νέα οπτική. Η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, όταν οι πόροι λιγοστεύουν, απαιτεί νέα επιχειρηματικά μοντέλα. Εξαπλώνεται η ανάπτυξη μοντέλων κυκλικής οικονομίας σε σχέση με την παλαιότερη γραμμική προσέγγιση. Μπορεί να είναι πρόκληση αλλά είναι ταυτόχρονα και ευκαιρία! Καμία εταιρεία δεν μπορεί να λύσει ολόκληρο το πρόβλημα. Η συνεργασία με τους προμηθευτές, το εμπόριο, τις startups, τις κυβερνήσεις και την τοπική κοινωνία είναι κρίσιμης σημασίας. Μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε καινοτόμες λύσεις, ώστε να υιοθετήσουμε καταναλωτική συμπεριφορά με θετικά αποτελέσματα.
– Λαμβάνοντας υπ’ όψιν ότι ακόμα πολλές χώρες προσπαθούν να ανακάμψουν από την πρόσφατη οικονομική κρίση, πιστεύετε ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αντέξουν το κόστος (στην τελική τιμή) των «πράσινων» πολιτικών;
– Πιστεύω ότι η κυκλική οικονομία θα διαμορφώσει μια νέα πραγματικότητα. Σε κάθε περίπτωση, ενώ η τιμή είναι σίγουρα ένας παράγοντας, οι καταναλωτές «βλέπουν» και πέρα απ’ αυτό. Οι μελέτες μας δείχνουν ότι οι καταναλωτές ζητούν περισσότερα. Θέλουν να μάθουν ποια είναι η εταιρεία πίσω από το προϊόν, ποιο είναι το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα, ποια είναι η τεχνολογία και η επιστήμη που χρησιμοποιεί. Η ουσιαστική καινοτομία ενός προϊόντος, το πόσο διευκολύνει την καθημερινότητα, το θετικό αποτύπωμα στο περιβάλλον, ο σκοπός που πρεσβεύει… είναι όλοι παράγοντες για τους οποίους οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να επενδύσουν περισσότερο. Είναι καθήκον να παρέχουμε λύσεις που θα δημιουργήσουν θετικό αντίκτυπο στην κοινωνία και το περιβάλλον και θα κάνουν τη βιώσιμη κατανάλωση ακαταμάχητη.
– Με βάση την εμπειρία σας, πόσο εύκολο είναι να αλλάξουν συνήθειες οι καταναλωτές ειδικά σε ό,τι αφορά προϊόντα που χρησιμοποιούν καθημερινά;
– Εργαζόμενη σε μια εταιρεία με προϊόντα που αγγίζουν καθημερινά δισεκατομμύρια καταναλωτές, ξέρω ότι η αλλαγή της ανθρώπινης συνήθειας είναι η πιο δύσκολη πρόκληση. Πριν από μερικά χρόνια παρουσιάσαμε την «καμπάνια Ariel στoυς 30° C» για να ενθαρρύνουμε τους καταναλωτές να πλένουν σε κρύο νερό – ο βασικός τρόπος εξοικονόμησης ενέργειας στο πλύσιμο. Απαιτούσε συνεχή εκπαίδευση και χρειάστηκε χρόνος – όταν σταματούσαμε την επικοινωνία, οι άνθρωποι επέστρεφαν στις προηγούμενες συνήθειές τους. Στο τέλος πετύχαμε, αλλά με μεγάλη προσπάθεια. Οταν θα προσφέρουμε λύσεις που θα επιτρέπουν στους ανθρώπους να ζουν με βιώσιμο τρόπο, θα τις υιοθετήσουν αμέσως.