Δέκα στάσεις υψηλής αισθητικής στη σουηδική πρωτεύουσα,που υποδέχεται το Stockholm Design Week.
Στα τέλη Ιανουαρίου η Στοκχόλμη είναι παγωμένη, ήσυχη και σκοτεινή. Για τους κατοίκους της είναι ένας τυπικός χειμώνας, για τον τουρισμό της πόλης η χαμηλή σεζόν. Όμως για τους λάτρεις της σουηδικής αισθητικής, που έτσι κι αλλιώς τους συνδέει ένα αόρατο νήμα με τη Στοκχόλμη, αυτή είναι η καλύτερη εποχή του χρόνου: μετρούν αντίστροφα για την ετήσια διοργάνωση του Stockholm Design Week (5-11 Φεβρουαρίου).
Αυτή η εβδομάδα είναι για το σκανδιναβικό ντιζάιν η πιο σημαντική όλης της χρονιάς. Η πόλη υποδέχεται συλλέκτες, αρχιτέκτονες, σχεδιαστές και διακοσμητές, που ταξιδεύουν από κάθε γωνιά του κόσμου για να συμμετάσχουν στo μεγάλο γεγονός. Δίνουν ραντεβού στις γκαλερί, στα μουσεία και στους εκθεσιακούς χώρους, διερευνούν τις νέες τάσεις.
Αν και πίσω από τη διοργάνωση, που περιλαμβάνει περισσότερα από 200 events, βρίσκεται η Έκθεση Επίπλου και Φωτιστικών, τα τελευταία χρόνια γίνεται μια προσπάθεια το περιεχόμενο να αποκτήσει ποικιλία, να συσπειρωθούν οι δημιουργικές δυνάμεις της πόλης και να καλυφθούν θεματικά περισσότερες ενότητες – από το βιομηχανικό ντιζάιν μέχρι τις τελευταίες τάσεις στη γαστρονομία, στη μόδα, στην τέχνη και στη μουσική.
Φέτος μάλιστα δίνεται για πρώτη φορά χώρος σε installations εξωτερικού χώρου. Το Light House, που θα στηθεί στο πάρκο Kungsträdsgarten, προσκαλεί τον κόσμο να πειραματιστεί με το φως και να πάρει πληροφορίες, αφού θα λειτουργεί παράλληλα ως σημείο ενημέρωσης για τα διάφορα events. Στα highlights της διοργάνωσης είναι η ομαδική έκθεση τριών Σουηδών σταρ της αρχιτεκτονικής και του ντιζάιν, των Αke Axelsson, Jonas Bohlin, Μats Τheselius, στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών. Στόχος είναι μέσα από το έργο των τριών δημιουργών, οι οποίοι ανήκουν σε διαφορετικές γενιές, να φανεί η αλληλεπίδραση του χώρου με τα έπιπλα και τη διακόσμηση. Στο Möbeldesignmuseum οι αρχιτέκτονες Kersti Sandin Bûlow και Lars Bülow μοιράζονται με το κοινό την ιδιωτική τους συλλογή, η οποία περιλαμβάνει πάνω από 700 έπιπλα και άλλα αντικείμενα σχεδιαστών διεθνούς φήμης. Tελειόφοιτοι σπουδαστές του Πανεπιστημίου του Γιένσεπινγκ εμπνεύστηκαν από το έργο του Ίνγκμαρ Μπέργκμαν και με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννησή του σχεδίασαν επτά έπιπλα και τα παρουσιάζουν, μαζί με τις ταινίες του Σουηδού σκηνοθέτη, στο Jussi Pavilion.
Αναλυτικά το πρόγραμμα στο stockholmdesignweek.com
Φωτογραφία: © Idha lindhag
1. ΚΟΚΤΕΪΛ ΜΕ ΣΤΥΛ
Στο Bar Central, με τα λευκά και τα πράσινα ζιγκ ζαγκ στο ταβάνι, πιάνεις σκαμπό στην αλουμινένια μπάρα και παραγγέλνεις μια φρέσκια pilsner και ένα ουγγρικό πιάτο από το μενού. Στη λίστα με τα καλύτερα του κόσμου περιλαμβάνεται το Linje Tio –μπαρ, εστιατόριο και μπαρμπέρικο μαζί– όπου θα πιείτε εξαιρετικά κοκτέιλ καθισμένοι πάνω σε σκαμπό-πιόνι σε πάτωμα-σκακιέρα.
Linje Tio
Στο Tweed bar, με τις πολυθρόνες τσέστερφιλντ, την καρό ταπετσαρία και τα ναυτικά αντικείμενα-αντίκες, θα νομίζετε ότι αλλάξατε χώρα και αιώνα και βρίσκεστε σε βρετανική λέσχη ανδρών. Οι φαν του Στιγκ Λάρσον θα επισκεφτούν την 100 ετών παμπ Kvarnen, όπου εκτυλίσσεται μέρος της δράσης του βιβλίου «Το κορίτσι με το τατουάζ».
Bar Central: Birger Jarlsgatan 41, Linje Tio: Hornsbruksgatan 24, Tweed Bar: Lilla Nygatan 5, Kvarnen: Tjärhovsgatan 4
2. ΑΓΟΡΕΣ MADE IN SWEDEN
Από τα πιο φημισμένα καταστήματα σουηδικού ντιζάιν, με ιστορία από το 1925, είναι το Svenskttenn. Οι χώροι του μοιάζουν βγαλμένοι από τις σελίδες coffee table book αφιερωμένου στον αρχιτέκτονα και ντιζάινερ Josef Frank. Θα βρείτε πολλά αντικείμενα προς πώληση με τη σφραγίδα του: τις περίφημες καρέκλες του, δίσκους, κρεμάστρες και μπλοκ με τα σχέδιά του. Πριν φύγετε, περάστε από την τσαγερί του τελευταίου ορόφου και απολαύστε τη θέα στη συνοικία Νybroviken. Αφιερωμένο στα χειροποίητα μικροαντικείμενα τέχνης Σουηδών και άλλων διεθνών δημιουργών είναι το Κonsthantverkarna, όπου θα βρείτε, μεταξύ άλλων, κεραμικά του καταξιωμένου καλλιτέχνη Frank Larsen. Περάστε από κάποιο κατάστημα της αλυσίδας Designtorget που δίνει βήμα στη νέα γενιά σχεδιαστών της χώρας. Θα βρείτε δώρα για τους φίλους σας, όπως τα σουβέρ με το ασπρόμαυρο μοτίβο της πλατείας Sergel Torg. Για αμιγώς σουηδικά αξεσουάρ, δοκιμάστε ένα ζευγάρι Swedish Hasbeens –παπούτσια από δέρμα και ξύλο– ή ένα αδιάβροχο Stutterheim, ψεκαστείτε με Byredo –το unisex άρωμα που αποτελεί το τελευταίο trend στην πόλη– και βάλτε στο πέτο το διακριτικό που φορούν τη νύχτα οι ποδηλάτες: το πιο κομψό θα το βρείτε στο πωλητήριο του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης – μοιάζει με κουμπί που φωσφορίζει στο σκοτάδι.
Svensktenn: Strandvägen 5, Konsthantverkarna: Södermalmstorg 4, konsthantverkarna.se, Designtorget: www.designtorget.se
Φωτογραφία: Johan Fowelin/www.johanfowelin.com
3. STROMKAJEN: ΦΕΡΙ, ΜΠΡΟΥΝΤΖΟΣ ΚΑΙ ΓΥΑΛΙ
Ακόμα κι αν δεν έχετε χρόνο να μπείτε σε ένα καραβάκι για να εξερευνήσετε τα νησιά, περάστε από τον σταθμό επιβίβασης του Strömkajen. Το μοντέρνο πολυγωνικό κτίριο από μπρούντζο και γυαλί είναι δημιούργημα του αρχιτεκτονικού γραφείου Marge (2013) και έχει αποσπάσει διεθνή βραβεία.
Φωτογραφία: Asa Lunden/Moderna Museet
4. ΜΟΥΣΕΙΟ ΜΟΝΤΕΡΝΑΣ ΤΕΧΝΗΣ: ΓΛΥΠΤΑ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ
Στο νησάκι Skeppsholmen, όπου βρίσκεται το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Στοκχόλμης, θα φτάσετε περπατώντας τη γέφυρα πάνω από τα νερά της Βαλτικής. Η ιστορία του ξεκινάει το 1958, όμως σ’ αυτό το εντυπωσιακό κτίριο με τα κόκκινα τούβλα σε σχέδια του Καταλανού αρχιτέκτονα Ραφαέλ Μονέο μεταφέρθηκε το 1998.
Φωτογραφία: Albin Dahlström/Moderna Museet
Δεν είναι τυχαία ένα από τα πιο φημισμένα του κόσμου, καθώς οι συλλογές του περιλαμβάνουν έργα καλλιτεχνών παγκόσμιας κλάσης, όπως Πικάσο, Ματίς, Γουόρχολ, Νταλί, Ντε Κίρικο, Μιρό. Βγαίνοντας, εντοπίστε την υπαίθρια γλυπτοθήκη του. Αξίζει, τέλος, να επισκεφθείτε το «αδελφάκι» του, το Σουηδικό Κέντρο Αρχιτεκτονικής και Ντιζάιν (ΑrkDes), στο διπλανό κτίριο. Νέοι Σουηδοί σχεδιαστές παρουσιάζουν τις ιδέες τους στην έκθεση «Young Swedish Design 2018» (μέχρι τις 18/3), δίνοντας μια γεύση από το ντιζάιν του μέλλοντος.
www.modernamuseet.se, είσοδος: δωρεάν
Φωτογραφία: © Karolina Kristensson
5. ΣΚΑΝΔΙΝΑΒΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ: Η ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ
Τι θα πουλούσε η ΙΚΕΑ αν υπήρχε πριν από τέσσερις αιώνες; Τι φορούσαν και πώς έστρωναν τα τραπέζια τους στις γιορτές οι προγιαγιάδες των Abba; Ποιος θεωρούνταν μοντέρνος στη Στοκχόλμη το 1850; Στο Nordiska Museet θα πάρετε τις απαντήσεις και θα καταλάβετε τους Σουηδούς, το γούστο και τη λαογραφία τους. Βρίσκεται πάνω στο νησάκι Djurgαrden και μοιάζει με παραμυθένιο παλάτι. Η περιήγηση –μια εξερεύνηση σε ατμοσφαιρικά φωτισμένες αίθουσες– θα σας αποκαλύψει πτυχές της καθημερινότητας των Σουηδών, την οποία αφηγούνται πάνω από μισό εκατομμύριο αντικείμενα, έπιπλα, παιχνίδια, κεντήματα, θεματικές αναπαραστάσεις, οικογενειακά κειμήλια από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα. Ξεχωρίζει η έκθεση που είναι αφιερωμένη στη σχέση των σκανδιναβικών λαών με το φως, το οποίο θεωρούν τόσο πολύτιμο. Αυτός εξάλλου είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους πρωτοπόρησαν στον σχεδιασμό φωτιστικών – πάρτε μια ιδέα μέσα από τις 120 λάμπες της συλλογής, τις οποίες θα θέλατε να είχατε σπίτι σας. Φεύγοντας, μην παραλείψετε να μπείτε στην εγκατάσταση aurora borealis: το Βόρειο Σέλας είναι εντυπωσιακό, έστω και με τεχνητά μέσα.
Djurgαrdsvägen 6-16, www.nordiskamuseet.se, είσοδος: 12 ευρώ
Φωτογραφία: Soren Andersson/www.2see.se
6. ERICSSON GLOBE: ΧΟΚΕΪ, ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΑ
Είναι το μεγαλύτερο ημισφαιρικό κτίριο του κόσμου και από τα εγκαίνιά του το 1989 μέχρι σήμερα έχουν περάσει το κατώφλι του από τον Νέλσον Μαντέλα μέχρι τη Lady Gaga. Έδρα της εθνικής ομάδας χόκεϊ της Σουηδίας, φιλοξενεί πληθώρα events μέσα στη χρονιά –η συναυλία των Metallica στις 5 και στις 7 Μαΐου είναι ένα από αυτά– όμως η εμπειρία… Spider-Man που προσφέρει είναι πραγματικά το κάτι άλλο: ανεβείτε στην κάψουλα για μια 20λεπτη βόλτα στις ράγες έως την κορυφή του κτιρίου και βγάλτε σέλφι με φόντο τη θέα στη Στοκχόλμη από ψηλά.
Globentorget 2, www.stockholmlive.com, είσοδος: 15 ευρώ
Φωτογραφία: © VISUALHELLAS.GR
7. ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΠΟΥ ΕΜΠΝΕΕΙ
Είναι εντυπωσιακό το μετρό της Στοκχόλμης, η Tunnelabana όπως ονομάζεται. Εκτείνεται σε 110 χλμ. και το έχουν χαρακτηρίσει τη «μεγαλύτερη σε μήκος έκθεση έργων τέχνης του κόσμου». Τις installations και τα γλυπτά υπογράφουν Σουηδοί καλλιτέχνες. Κατεβείτε στον σταθμό Huvudsta, όπου η διακόσμηση είναι εμπνευσμένη από τους Κρεμαστούς Κήπους της Βαβυλώνας, στον Skarpnäck με τα γλυπτά-παγκάκια από γρανίτη του Αμερικανού εικαστικού Richard Nonas, στον μπαρόκ αισθητικής Kungsträdgαrden, τον οποίο έχει φιλοτεχνήσει ο Σουηδός ζωγράφος Ulrik Samuelson, και στον Stadion με τους γαλάζιους βράχους και το ουράνιο τόξο, που συμβολίζει τους ολυμπιακούς κύκλους ως ανάμνηση των Ολυμπιακών Αγώνων της Στοκχόλμης (1912).
8. ΚΑΡΑΜΕΛΕΣ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΚΑΙΡΟΥ
Η δεκαετία του 1930 ήταν η χρυσή εποχή της «κόλα», όπως oνομάζεται η σουηδική εκδοχή του toffee. Το μικρό εργαστήριο Pärlans Konfektyr αναβιώνει την αισθητική εκείνης της εποχής, όταν όλοι οι Σουηδοί μασούσαν καραμέλες βουτύρου. Θα τις βρείτε σε όμορφες συσκευασίες για δώρο.
Nytorgsgatan 38, parlanskonfektyr.se
Φωτογραφία: ©Jonatan Lastbom
9. «FIKA» ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΩΡΑ ΓΙΑ ΚΑΦΕ»
Η Στοκχόλμη είναι καφεδούπολη που ακολουθεί όλες τις νέες τάσεις. Για μια αυθεντική σουηδική εμπειρία fika, δηλαδή για καφέ και γλυκό, επισκεφθείτε το κατάστημα της αλυσίδας Johan & Nyström στο Normalm. Μίνιμαλ διακόσμηση, μενού γραμμένο στον τοίχο, δυνατότητα επιλογής της ποικιλίας της αρεσκείας σας: οι baristas καβουρδίζουν επιτόπου τους κόκκους και πληρώνετε μόνο με κάρτα – δεν δέχονται μετρητά. Από τα μέρη που επίσης θέλει κάποιος να ανακαλύψει όταν ταξιδεύει είναι o πολυχώρος Snickarbacken 7, στην ομώνυμη οδό: πρόκειται για ένα café-γκαλερί και θεματικό κατάστημα μαζί, το οποίο λειτουργεί σε ένα κτίριο του 1800 που παλιά ήταν στάβλος.
Johan & Nyström: Norrlandsgatan 20, Snickarbacken 7: www.snickarbacken7.se
Φωτογραφία: Shutterstock
10. CENTRAL STATION: ΦΟΡΤΙΣΤΕ ΜΕ ΠΕΝΤΑΛ
Περιμένοντας το τρένο για το αεροδρόμιο, στον σιδηροδρομικό σταθμό που συνδέει τη Στοκχόλμη με τη Σκανδιναβία και εξυπηρετεί καθημερινά πάνω από 250.000 επιβάτες, ανεβείτε στο Arlanda Εxpress bike generator, το ποδήλατο-φορτιστή. Κάνοντας πετάλι, φορτίζετε το κινητό σας.
Centralplan 15
Η «ΔΙΚΗ ΜΟΥ» ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ
Η Susanne Ljung, δημοσιογράφος και ραδιοφωνική παραγωγός, μας προτείνει τον αγαπημένο της περίπατο στην πόλη • Διάρκεια με τα πόδια (χωρίς στάσεις): 45 λεπτά
• Με ποδήλατο: 12 λεπτά
• Nordiska Galleriet
Θέλετε να μάθετε γιατί όλοι παραληρούν με το σύγχρονο σκανδιναβικό ντιζάιν; Αυτό το showroom ιδρύθηκε το 1912 και παραμένει πρώτη επιλογή αυτών που αναζητούν μοναδικά έπιπλα, φωτιστικά και άλλα διακοσμητικά αντικείμενα.
Nybrogatan 11, www.nordiskagalleriet.se
• Κατάστημα Rodebjer
Ναυαρχίδα της Carin Rodebjer, μιας από τις πιο επιτυχημένες Σουηδέζες σχεδιάστριες γυναικείας μόδας. Τη μίνιμαλ διακόσμηση υπογράφει η ντιζάινερ Sahara Widoff. Smαlandsgatan 12, www.rodebjer.com
• Brasserie La Colline
Ένα ολοκαίνουργιο εστιατόριο, ανάμεσα σε μπουτίκ και μοδάτα μαγαζιά, όπως τα Hope και Filippa K. Τέλειο φαγητό –μείξη σουηδικής και μεσογειακής κουζίνας– και εξαιρετικός χώρος σε σχέδια του γνωστού ντιζάινερ Jonas Bohlin. Το στίγμα δίνουν το σουηδικό μάρμαρο, οι καρέκλες με δέρμα από το διάσημο βυρσοδεψείο Tärnsjö και τα φωτιστικά από της Örsjö.
Götgatan 29, lacolline.se
• Fotografiska
Κάποιοι επισκέπτονται το Mουσείο Φωτογραφίας για τις εκθέσεις του, άλλοι για την κουζίνα του, πολλοί και για τα δύο. Τα ηνία του εστιατορίου, το οποίο βραβεύτηκε ως το καλύτερο εστιατόριο μουσείου του κόσμου για το 2017, έχει ο σεφ Paul Svensson.
ΕΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΣΗ: © ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΑΒΡΑΜΙΔΗΣ
χρήσιμες πληροφορίες
Μετάβαση
Η Αθήνα συνδέεται με τη Στοκχόλμη με απευθείας πτήσεις της Aegean. Σε αναζήτηση που κάναμε στις 29.01.18 για πτήσεις μεταξύ 05.02.18 και 12.02.18 οι τιμές ξεκινούσαν από 285 ευρώ.
Διαμονή
Διαμονή-εμπειρία στο ξενοδοχείο Skeppsholmen (Gröna gαngen 1, www.hotelskeppsholmen.se, από 155 ευρώ), όπου αποθεώνεται το σουηδικό ντιζάιν. Μοντέρνα φωτιστικά, στυλάτα έπιπλα, θέα στον κήπο ή στη θάλασσα. Καλή επιλογή για ορμητήριο στο Normalm είναι το μπουτίκ ξενοδοχείο Miss Clara (Sveavägen 48, missclarahotel.com, από 125 ευρώ) με την αφαιρετική διακόσμηση που θέλει τους τοίχους λευκούς χωρίς κάδρα, τα παράθυρα μεγάλα και φωτεινά και τα έπιπλα εργονομικά, σε γήινες αποχρώσεις. Στην ίδια γειτονιά, σε κτίριο του 1897, λειτουργεί από το 1994 το City Backpackers Hostel (Upplandsgatan 2, www.citybackpackers.org, από 19 ευρώ), βραβευμένο ως το καλύτερο της πόλης (Hoscars, 2018). Αν θέλετε κάτι πιο funky και σας αρέσουν οι Abba, κάντε κράτηση στο Pop House Hotel (Djurgαrdsvägen 68, pophouse.se, από 120 ευρώ), ένα μπουτίκ ξενοδοχείο που βρίσκεται στο ίδιο κτίριο με το μουσείο του διάσημου συγκροτήματος – η Gold Suite είναι διακοσμημένη με τους αυθεντικούς χρυσούς δίσκους.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo: www.booking.com
Φαγητό
Στη Στοκχόλμη τρως καλά. Είτε κλείσεις τραπέζι στο βραβευμένο με δύο αστέρια Michelin Oaxen Krog (Beckholmsvägen 26, oaxen.com), για να δοκιμάσεις σκανδιναβική κουζίνα με υλικά που καλλιεργούνται στη φάρμα του εστιατορίου, είτε είσαι λάτρης του street food και προτιμήσεις πέστροφα με πουρέ στο χέρι από την καντίνα Nystekt Stromming (Sodermalmstorg 1). Aπό τα πιο δημοφιλή εστιατόρια είναι το Lila Ego (Västmannagatan 69, www.lillaego.com). Κάνει τη διαφορά ρίχνοντας τις τιμές στο fine dining και αξίζει να το βάλετε στο πρόγραμμά σας κάνοντας νωρίς κράτηση. To Sturehof (Stureplan 2, www.sturehof.com) είναι για τη Στοκχόλμη ό,τι για την Αθήνα το Zonars: κλασικό, με ιστορία, ανακαινισμένο, με απήχηση σε ηθοποιούς, ανθρώπους των media και επιχειρηματίες. Ιδιαίτερη επιλογή για fika (καφέ και γλυκό α λα σουηδικά) είναι το μίνιμαλ διακόσμησης μπιστρό Fine Food Kärlek & Matt (Hammarby allé 62, finefood.se). Το περπάτημα στο κρύο απαιτεί θερμίδες, οπότε χωρίς τύψεις περάστε από το Sture Konditori (Sturegatan 40): τέτοια μέρη οι millennials Σουηδοί τα χαρακτηρίζουν «ute», δηλαδή ντεμοντέ, όμως εδώ θα φάτε τα καλύτερα σουηδικά mandelflarn (μαστιχωτό γλυκό από αμύγδαλα και ζάχαρη με κρέμα λεμόνι). Aναζητήστε έναν φούρνο της αλυσίδας Fabrique και πάρτε για τον δρόμο τα περίφημα kanelbullar (ρολά κανέλας) ή δοκιμάστε pepparkakor (σουηδικά καυτερά μπισκοτάκια με τζίντζερ) στο Tössebageriet (Karlavägen 77, www.tosse.se).