Αποψη: Τι ισχύει με τις παραγραφές φορολογικών υποθέσεων μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ

Αποψη: Τι ισχύει με τις παραγραφές φορολογικών υποθέσεων μετά τις αποφάσεις του ΣτΕ

2' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σ​​υνεχείς είναι οι εξελίξεις στο θέμα των παραγραφών των φορολογικών υποθέσεων. Οι αλλεπάλληλες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, αλλά και οι συνακόλουθες γνωμοδοτήσεις του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, έχουν πλέον ξεκαθαρίσει πολλά από τα αμφισβητούμενα σημεία των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων.

Η αρχή έγινε με την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ 1738/2017, η οποία έκρινε ως αντισυνταγματικές τις διαδοχικές παρατάσεις του χρόνου παραγραφής των υποθέσεων της φορολογίας εισοδήματος των φυσικών και νομικών προσώπων, οι οποίες καταλήγουν να μην έχει ουσιαστικά ποτέ εφαρμογή ο κανόνας της παραγραφής στην 5ετία.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η κρίση του ΣτΕ, ότι η τυχόν επιμήκυνση του χρόνου παραγραφής είναι δυνατή μόνο με διάταξη, η οποία θεσπίζεται το αργότερο εντός του επόμενου έτους, από το έτος στο οποίο ανάγεται η φορολογική υποχρέωση, και όχι λίγο πριν από τη λήξη του χρόνου παραγραφής, όπως γινόταν κατά κανόνα μέχρι σήμερα.

Με βάση τα ανωτέρω, αλλά και με την πρόσφατη ΣτΕ 2932/2017 κρίθηκαν αντισυνταγματικοί όλοι ουσιαστικά οι νόμοι με τους οποίους δόθηκαν παρατάσεις στις αρχικές ή εκ παρατάσεως προθεσμίες παραγραφής, για τον λόγο ότι ανάγονταν σε ημερολογιακά έτη προγενέστερα του προηγουμένου της δημοσιεύσεώς τους έτους.

Στο πλαίσιο αυτό οι χρήσεις έως το 2010 έχουν παραγραφεί όσον αφορά στη φορολογία εισοδήματος, ενώ η χρήση 2011 παραγράφεται στις 31/12/2017.

Δεκαετής παραγραφή

Ωστόσο, ανεξάρτητα από τα ανωτέρω υπάρχουν και κάποιες περιπτώσεις όπου ο νόμος επιτρέπει την παράταση της παραγραφής:

α) Σε περίπτωση που δεν έχει υποβληθεί δήλωση στη φορολογία εισοδήματος ισχύει 15ετής παραγραφή και, συνεπώς, μπορούν να ελεγχθούν οι χρήσεις από το 2001 κι εφεξής.

β) Εφόσον από συμπληρωματικά στοιχεία που περιήλθαν σε γνώση των φορολογικών αρχών εξακριβώνεται ότι το εισόδημα του φορολογουμένου υπερβαίνει αυτό που είχε δηλωθεί, ισχύει 10ετής παραγραφή (συνεπώς μπορούν να ελεγχθούν οι χρήσεις από το 2006 κι εφεξής).

Αναγκαία προϋπόθεση για να εφαρμοστεί η αυξημένη παραγραφή είναι να έλαβε η ελεγκτική αρχή γνώση των στοιχείων μετά τη λήξη της 5ετούς παραγραφής. Τα συμπληρωματικά στοιχεία μπορεί να προέρχονται από καταγγελίες, ελέγχους άλλων φορολογουμένων (κατά τους οποίους διαπιστώνεται, π.χ., η ύπαρξη πλαστών ή εικονικών τιμολογίων), τράπεζες, πληροφοριακά δελτία κ.λπ.

Η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε με την απόφαση 2934/2017 ότι τα στοιχεία για τα υπόλοιπα και τις κινήσεις των τραπεζικών λογαριασμών στην ημεδαπή, ανεξαρτήτως αν αυτά στοιχειοθετούν την απόκτηση εισοδήματος, δεν αποτελούν «συμπληρωματικά στοιχεία», δηλαδή δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την παράταση της πενταετούς παραγραφής σε δεκαετή.

γ) Εφόσον η δήλωση φορολογίας εισοδήματος ή τα έντυπα/καταστάσεις που τη συνοδεύουν αποδεικνύονται ανακριβή, ισχύει επίσης η 10ετής παραγραφή. Η πρόσφατη γνωμοδότηση του ΝΣΚ 265/2917 διευκρίνισε ότι η ανακρίβεια είναι αντικειμενική και αφορά στη μη ανταπόκριση του περιεχομένου της δήλωσης προς την πραγματικότητα. Η ανακρίβεια δεν μπορεί να στοιχειοθετηθεί στα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται με τη δήλωση ή στη μη υποβολή των αναγκαίων δικαιολογητικών ή σε αριθμητικά λάθη/αναριθμητισμούς στη δήλωση, δεδομένου ότι αυτά λαμβάνονται υπ’ όψιν και ελέγχονται κατά τον χρόνο της εκκαθάρισης του φόρου από τις φορολογικές αρχές.

Φοροδιαφυγή: 20ετής παραγραφή. Στις περιπτώσεις όπου λαμβάνει χώρα φοροδιαφυγή, η παραγραφή επεκτείνεται στην 20ετία. Σύμφωνα με τη νομολογία του ΣτΕ και την πρόσφατη γνωμοδότηση του ΝΣΚ 268/2017, η οποία έγινε δεκτή από τη διοίκηση, η 20ετής παραγραφή μπορεί να εφαρμοστεί αναδρομικά μόνο από το έτος 2012 και μετά. Η νομοθετική πρόβλεψη για την αναδρομική εφαρμογή της διάταξης για τα έτη 2008-2011 κρίθηκε αντισυνταγματική.

Τα ανωτέρω αφορούν τη φορολογία εισοδήματος, αφού οι λοιπές φορολογίες (φορολογία κληρονομιών/δωρεών, χαρτόσημο, ΦΠΑ κ.λπ.) μπορεί να προβλέπουν διαφορετικούς χρόνους παραγραφής κατά περίπτωση.

* Ο κ. Γιώργος Σαμοθράκης και η κ. Τζένη Πάνου είναι υπεύθυνοι του φορολογικού τμήματος της ASnetwork (www.asnetwork.gr).

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή