Κάτι κινείται στα Βαλκάνια

2' 55" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μ​​έσα στην αβεβαιότητα και ανασφάλεια της ευρύτερης περιοχής μας, περνάει σχεδόν απαρατήρητο το γεγονός ότι στην άμεση γειτονιά μας υπάρχει μια αχτίδα ελπίδας. Ισως ευθύνεται το σοκ της μαζικής εισροής προσφύγων και μεταναστών, το οποίο δοκίμασε τις σχέσεις μεταξύ γειτόνων, αλλά προκάλεσε και την ανάγκη στενότερης συνεργασίας· ίσως η αλλαγή κλίματος απορρέει από την αλλαγή κυβέρνησης στα Σκόπια· ίσως απλώς ήρθε η ώρα να ξεκολλήσει η ΝΑ Ευρώπη –τα Βαλκάνια– από τη χρόνια ακινησία, καθώς οι χώρες της περιοχής πάσχουν από αναιμική ανάπτυξη· ίσως η δυναμική είσοδος της Κίνας να θέτει σε κίνηση τα γρανάζια. Σημασία έχει ότι αναπτύσσονται διάφορες μορφές συνεργασίας σε μια περιοχή που διακρίνεται για τις εντάσεις της.

Ενδεικτικό είναι ότι η Ελλάδα, η Βουλγαρία και η ΠΓΔΜ συνεργάζονται στη φύλαξη των συνόρων τους για τη διαχείριση μεταναστών και την καταπολέμηση του εγκλήματος. Η συνεργασία είναι σε διμερές επίπεδο, αλλά και μέσα σε ευρωπαϊκό πλαίσιο. Εξάλλου, η σημερινή εικόνα στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας, που μείωσε τη ροή μεταναστών, στη συνεισφορά του Frontex και της νεοσύστατης ευρωπαϊκής «ακτοφυλακής», αλλά και στην πίεση από τις Βρυξέλλες στις χώρες της περιοχής να διαχειριστούν το πρόβλημα. Για τη Βουλγαρία, η οποία αναλαμβάνει την προεδρία της Ε.Ε. την 1η Ιανουαρίου και που είναι υποψήφια για ένταξη στη συνθήκη Σένγκεν, είναι προτεραιότητα η συνεργασία. Για την ΠΓΔΜ, η συνεργασία αστυνομικών δυνάμεων είναι μέρος πακέτου Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης που τα Σκόπια διαπραγματεύονται με την Αθήνα.

Η Ελλάδα στηρίζει τις προσπάθειες της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας να ενταχθούν στον χώρο Σένγκεν, παρόλο που η ίδια βρίσκεται σε δύσκολη θέση τελευταίως με τους εταίρους, με αποκορύφωμα τη σκληρή πολιτική που εφαρμόζει η Γερμανία τις τελευταίες ημέρες εις βάρος ταξιδιωτών από την Ελλάδα. Η ουσία είναι ότι η ελληνική κυβέρνηση, της οποίας ο πρόεδρος κάποτε θεωρούσε «μικρό το κακό» εάν η Ελλάδα βρισκόταν εκτός Σένγκεν, κατανοεί τα πλεονεκτήματα του ενιαίου χώρου και την ανάγκη να παραμείνει η χώρα μέρος της συνθήκης.

Στο οικονομικό πεδίο, η δυναμική είσοδος της Κίνας στην περιοχή, που άρχισε με την επένδυση της Cosco στον Πειραιά, έχει ευρεία επιρροή. Είναι μέρος της πρωτοβουλίας «Μία ζώνη, Ενας δρόμος» του Κινέζου προέδρου Σι, η οποία συμπεριλαμβάνει επενδύσεις σε μεγάλες υποδομές και logistics, καθώς και χαμηλότοκα δάνεια από κρατικές κινεζικές τράπεζες σε επιχειρήσεις. Πρόσφατη μελέτη του οικονομολόγου Γενς Μπάστιαν για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) σημειώνει ότι μια επένδυση, όπως αυτή της Cosco στον Πειραιά, οδηγεί σε πολλές άλλες συνεργασίες – από επενδύσεις σε ελληνικές εταιρείες έως την κατασκευή σιδηροδρομικών γραμμών που θα συνδέουν τον Πειραιά με την Κεντρική Ευρώπη. Τέτοιες ιδέες είναι μεταδοτικές: τον Σεπτέμβριο η Ελλάδα και η Βουλγαρία υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για τη σιδηροδρομική σύνδεση της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με τον Εύξεινο Πόντο και τον Δούναβη.

Οσον αφορά την ΠΓΔΜ, η αλλαγή κυβέρνησης φαίνεται να οδηγεί σε βελτίωση των σχέσεων με τους γείτονες, συμπεριλαμβανόμενης της Ελλάδας. Η επίσκεψη του αναπληρωτή πρωθυπουργού στην Αθήνα και οι συνομιλίες για λύση στο πρόβλημα του ονόματος στις Βρυξέλλες στις 11 και 12 Δεκεμβρίου ίσως οδηγήσουν σε κάποια πρόοδο, καθώς στόχος των Σκοπίων είναι να προχωρήσουν προς ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην αρχή ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. και γνωρίζουν ότι οι δρόμοι αυτοί περνούν από την Αθήνα. Τα Βαλκάνια έχουν, ασφαλώς, πολλά και πολύπλοκα προβλήματα – είναι συνώνυμα, εξάλλου, με εθνικά πάθη και αιώνιες ιστορικές διενέξεις. Χωρίς να παρασυρόμαστε από υπερβολικές ελπίδες, όμως, χρήσιμο είναι να διακρίνουμε τα θετικά σημεία και να στηρίζουμε κινήσεις προς τη συνεργασία με τους γείτονες για την κοινή ασφάλεια και ανάπτυξη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή