«Η παράδοση επιβιώνει γιατί αφορά παρελθόν αλλά και μέλλον»

«Η παράδοση επιβιώνει γιατί αφορά παρελθόν αλλά και μέλλον»

3' 32" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Στο βαπόρι με πετυχαίνεις! Πηγαίνουμε να παίξουμε σε ένα πανηγύρι στην Πάρο», απαντά στο τηλέφωνο ο 30χρονος Δημήτρης Σπανός, από το σχήμα «Καριώτικο Γύρισμα», που θα συμμετάσχει το Σαββατοκύριακο (21 και 22 Οκτωβρίου) στην πρώτη Συνάντηση νέων συγκροτημάτων παραδοσιακής μουσικής στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, η οποία συνδιοργανώνεται από τον σύλλογο «Οι Φίλοι της Μουσικής» και τον Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής Δόμνα Σαμίου.

Εργαστήριο τσαμπούνας

Ο Δημήτρης παίζει τσαμπούνα ενώ διατηρεί και εργαστήρι κατασκευής της στην Ικαρία. Ολοκληρώνει τις σπουδές του στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, ασχολείται με μελίσσια και αγροτικές εργασίες, όμως η σχέση του με τη μουσική είναι πάνω απ’ όλα: «Μου γεννήθηκε η ιδέα της τσαμπούνας –“τσαμπουνοφυλάκα”, όπως τη λένε στο νησί– γύρω στα 18. Οι τελευταίοι οργανοπαίκτες είχαν χαθεί γύρω στο ’80, χάλασε ο κύκλος, η σειρά. Σε μια εποχή που όλα εμπορεύονται, δεν παίρνω λεφτά ούτε για επισκευή ούτε για να διδάξω σε ένα παιδί. Ηξερα ότι δεν γίνεσαι μαέστρος με την τσαμπούνα, όμως εμένα με εκφράζει απόλυτα αυτό το όργανο. Μαζευόμαστε ωραίες παρέες τον χειμώνα με κρασί, άλλος θα παίξει λίγο μπουζούκι, άλλος βιολί. Η πρωταρχική ανάγκη είναι της διασκέδασης αλλά μαζί με το όργανο, εξασκείται και ο χαρακτήρας σου. Πρέπει να ψαχτείς μέσα σου, να ανακαλύψεις αγνά πράγματα, στρωτά. Από την άλλη, η παραδοσιακή μουσική μας κρατάει κοντά στις ρίζες μας, ώστε να μπορέσουμε να βαδίσουμε προς το μέλλον».

Οσο για τη σχέση του με την τεχνολογία, «το ότι αγαπώ το χθες, δεν σημαίνει ότι δεν ζω το σήμερα. Ολα τα παρακολουθώ!».

Γέννημα-θρέμμα Ηπειρώτης είναι ο Αλέξανδρος Ριζόπουλος, από το μουσικό σχήμα «Αλέντι». «Στα Γιάννενα, που γεννήθηκα το ’82, ήταν εύκολο να ακούει κανείς κομπανίες να παίζουν, χωρίς συγκεκριμένο λόγο, χωρίς να είναι κάτι “προειδοποιημένο” – κι αυτό είναι που μου άρεσε: η “εν δυνάμει να συμβεί” μουσική».

Εγκατεστημένος στη Θεσσαλονίκη ο Αλέξανδρος, όπου σπούδασε αρχιτεκτονική, ξεκίνησε τη συστηματική ενασχόληση με την παραδοσιακή μουσική το 2005. «Θα ήταν αφελές να τη θεωρήσω κάτι παρωχημένο. Αλλωστε, αν ανήκε αποκλειστικά στο παρελθόν, δεν θα επιβίωνε. Η διάρκειά της στον χρόνο αποδεικνύει ότι είναι πιο σοφή από μας, βρίσκεται πάνω από μας».

Διαφορετικά τα δεδομένα για την Πηνελόπη Γκίκα, κοινή όμως η συνισταμένη. Με καταγωγή από τον Βόλο και σπουδές στο Πολυτεχνείο και στο κλασικό βιολί, στα 33 της μετρά ήδη εννέα χρόνια στο Βερολίνο. «Αρχισα να ασχολούμαι με την παραδοσιακή μουσική περισσότερο όταν έφυγα από την Ελλάδα», θα πει η ίδια. «Πριν από τέσσερα χρόνια δημιουργήσαμε την μπάντα Reverse Mode με άλλους δύο Ελληνες και έναν Αμερικανό. Αντλώντας μελωδίες και έμπνευση από την παράδοση, τα προσεγγίζουμε με το δικό μας τρόπο, χρησιμοποιώντας στοιχεία αυτοσχεδιασμού και ηλεκτρονικής μουσικής. Επειδή ζούμε σε μία άλλη χώρα, αναμείξαμε την παράδοση με πράγματα που συμβαίνουν στο τώρα, σε μία πόλη, όπως το Βερολίνο, το οποίο αποτελεί σημείο συνάντησης πολλών ανθρώπων από διαφορετικά μέρη».

Τι προσφέρει η παραδοσιακή μουσική σε σχέση με άλλες, που επιλέγουν οι νέοι για να διασκεδάσουν σήμερα; Σύμφωνα με την Πηνελόπη, «συντελεί στην ένωση των ανθρώπων. Αυτή η μουσική, ο χορός, ο τρόπος που διασκεδάζουν, είναι μία μουσική που κάνει τους ανθρώπους να έρθουν κοντά, να επικοινωνήσουν. Η ηλεκτρονική μουσική, αντίθετα, είναι ένα είδος διασκέδασης πιο εσωτερικό, πιο μοναχικό».

Τι κρύβει ένα τραγούδι

«Η νέα γενιά βρίσκει αυτό που κρύβει ένα τραγούδι παραδοσιακό: ένα ήθος, μια λεβεντιά, μια αξιοπρέπεια», συνήθιζε να λέει η Δόμνα Σαμίου. Μαθητής της Σαμίου αλλά και στενός συνεργάτης της, ο διακεκριμένος διεθνώς μουσικός Σωκράτης Σινόπουλος, ο οποίος είχε την ιδέα να ξεκινήσει τη χαρτογράφηση των νέων τάσεων στην παραδοσιακή μουσική, αναφέρει σχετικά: «Ενα αρκετά ισχυρό ρεύμα αναζήτησης έκφρασης μέσα από τον ήχο παραδοσιακών οργάνων –χωρίς απαραίτητα η έκφραση να περνά μέσα από τις παραδοσιακές φόρμες– είναι αυτό που υπάρχει αυτή τη στιγμή τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό και το οποίο αναδεικνύεται αυτό το διήμερο στο Μέγαρο.

Η παράδοση δεν αφορά κάτι παρελθοντικό, κάτι οπισθοδρομικό. Αντίθετα, εμπεριέχει την έννοια της συνεχούς κίνησης και εξέλιξης. Με αυτή την έννοια, τα γκρουπ των νέων έρχονται να αποδείξουν πόσο σύγχρονη μπορεί να είναι η παράδοση, όταν μάλιστα έχουν πλέον ξεπεραστεί τα ταμπού περί αυθεντικότητας, όπου το καθετί έπρεπε να γίνει με ένα συγκεκριμένο τρόπο, όπως πριν από 100 χρόνια.

Οι νέοι μπορούν να πειραματιστούν, να κάνουν μια νέα “ανάγνωση”, να διασκευάσουν με σεβασμό στο πρωτογενές υλικό. Κι αυτό δείχνει μια τελείως σύγχρονη, υγιή διάσταση στη μουσική».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή