Η ΔΕΘ ξεκίνησε, τα φεστιβάλ έρχονται και εμείς σχεδιάζουμε ένα συναρπαστικό διήμερο στην πόλη που τα έχει όλα: βόλτες, εξωστρέφεια, στάσεις πολιτισμού και, βέβαια, καλό φαγητό.
1η ημέρα
9 π.μ. To να ξεκινήσεις τη μέρα σου με ένα κομμάτι ζεστή, τραγανή μπουγάτσα αποτελεί θεσσαλονικιώτικη ιεροτελεστία και κανείς δεν φτιάχνει καλύτερη από το μπουγατσάδικο Μπαντής (Παναγίας Φανερωμένης 33, τηλ. 2310-510355). Αυτή η μικρή οικογενειακή επιχείρηση είναι μία από τις τελευταίες που ακόμη ανοίγει φύλλο με το χέρι, όπως το καλούσε η μικρασιατική παράδοση. Η φρέσκια, χειροποίητη γέμιση (με τυρί, σπανάκι, κιμά ή κρέμα) είναι θεϊκή. Επειδή το φύλλο είναι τόσο λεπτό και η υφή του τόσο βελούδινη, μπορείτε να δοκιμάσετε την μπουγάτσα και σκέτη (χωρίς γέμιση, μόνο με φύλλο και κρυσταλλική ζάχαρη), όπως την προτιμούν οι πραγματικοί γνώστες.
Παραδοσιακή μπουγάτσα στον Μπαντή.
11 π.μ. Η βόλτα στη Θεσσαλονίκη που αρχίζει με μια στάση στο πιο χαρακτηριστικό τοπόσημό της μπορεί να ακούγεται κλισέ, αλλά μην προτρέχετε. Ο Λευκός Πύργος (Λεωφόρος Νίκης και Εθνικής Αμύνης, τηλ. 2310-267832, καθημερινά 08.00-20.00 έως 31 Οκτωβρίου / από 1 Νοεμβρίου 08.00-16.00, είσοδος 4 ευρώ, μειωμένο 2 ευρώ) αποτελεί εξαιρετική εισαγωγή στην πόλη, καθώς έχει μετατραπεί σε ένα ατμοσφαιρικό μουσείο που απευθύνεται κυρίως σε Έλληνες. Στον κάθε όροφο το αφήγημα της Θεσσαλονίκης ξεδιπλώνεται σαν παραμύθι –η ιστορία, τα αξιοθέατα, οι προσωπικές μαρτυρίες και οι νοσταλγικές αναμνήσεις–, ενώ στον έκτο όροφο, που είναι αφιερωμένος στην τοπική γαστρονομία, θα παρακολουθήσετε σε βίντεο πώς να μαγειρέψετε περίφημες συνταγές, όπως τα ποντιακά μαντί. Στον εξώστη του ορόφου μεταλλικές πινακίδες δίνουν πληροφορίες για τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της πόλης στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Ο Λευκός Πύργος έχει μετατραπεί σε μουσείο και μας ξεναγεί στην ιστορία της πόλης. (Φωτογραφία: AP Photo/Νικόλας Γιακουμίδης)
1 μ.μ. Από τον Λευκό Πύργο δεν θα χρειαστεί να περπατήσετε πολύ για το μεσημεριανό σας φαγητό. Στην πλατεία που βρίσκεται ακριβώς απέναντι, η γοητεία του ιστορικού καφέ Ντορέ παραμένει ζωντανή στο εστιατόριο Ζύθος (Τσιρογιάννη 7, τηλ. 2310-279010), το οποίο στεγάζεται στον χώρο που από το 1919 και έως τις αρχές της δεκαετίας του 1990 βρισκόταν το θρυλικό θεσσαλονικιώτικο στέκι. Μεγάλη ποικιλία κλασικών πιάτων, καλές τιμές και εξαιρετική επιλογή σε μπίρες έχουν κάνει το μαγαζί αγαπημένο στέκι των ντόπιων εδώ και πάνω από είκοσι χρόνια.
3 μ.μ. Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Εγνατία 154, εντός ΔΕΘ-HELEXPO, τηλ. 2310-240002, Πέμπτη 10.00-22.00, Παρασκευή 10.00-19.00, Σάββατο 10.00-18.00, Κυριακή 11.00-15.00, είσοδος 4 ευρώ, μειωμένο 2 ευρώ), το οποίο γεννήθηκε χάρη στην πρωτοβουλία και τη γενναιοδωρία μιας κοινότητας φιλότεχνων, φιλοξενεί μια συναρπαστική συλλογή έργων από σημαντικούς Έλληνες και ξένους δημιουργούς του 20ού αιώνα (όπως Niki de Saint Phalle, Γιάννης Γαΐτης), καθώς και σύγχρονες θεματικές εκθέσεις.
Η μόνιμη συλλογή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης αριθμεί περίπου 2.000 έργα. (Φωτογραφία: Αλέξανδρος Αβραμίδης)
5 μ.μ. Στη δυτική άκρη της παραλιακής βρίσκεται η Προβλήτα Α΄, που κάποτε αποτελούσε το κεντρικό εμπορικό λιμάνι της πόλης. Ακόμη διατηρεί τον βιομηχανικό της χαρακτήρα και την αλλοτινή της γοητεία, ενώ πλέον αποτελεί το κέντρο της πολιτιστικής ζωής της πόλης, καθώς κάποιες από τις αποθήκες της έχουν μετατραπεί σε μουσεία: Το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Αποθήκη A΄, τηλ. 2310-508398, Δευτέρα-Τετάρτη 09.00- 15.00, Πέμπτη 09.00-19.00, Παρασκευή 09.00-20.00, είσοδος 2 ευρώ, μειωμένο 1 ευρώ), το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (Αποθήκη A΄, τηλ. 2310-566716, Τρίτη-Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή 11.00-19.00, Παρασκευή 11.00-22.00, είσοδος 2 ευρώ, μειωμένο 1 ευρώ), που ανοίγει για τη νέα πολιτιστική σεζόν στις 20 Σεπτεμβρίου με νέα έκθεση, και το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη B1, τηλ. 2310-546683, Τρίτη-Σάββατο 10.00-18.00, Κυριακή 10.00-18.00, είσοδος 3 ευρώ, μειωμένο 1,5 ευρώ), που θα στεγάσει από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 14 Ιανουαρίου την Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης (thessalonikibiennale.gr). Μετά τη βόλτα σας στα μουσεία, απολαύστε ένα ποτό με τη θέα στην πόλη από το Orizontes Roof Garden του ξενοδοχείου Electra Palace (Αριστοτέλους 9, τηλ. 2310-294040).
Το Μουσείο Φωτογραφίας μαζί με άλλους χώρους τέχνης στεγάζονται στην Προβλήτα Α΄ του λιμανιού. (Φωτογραφία: ΒΑΣΙΛΗΣ ΠΑΝΤΕΛΙΔΗΣ)
9 μ.μ. Στη Θεσσαλονίκη δεν θα ξέρετε πού να πρωτοπάτε για φαγητό, αλλά τα Λαδάδικα, με πλήθος επιλογών σε μαγαζιά –από πιο κάζουαλ μέχρι πιο κυριλέ–, αποτελούν προορισμό από μόνα τους. Μια διασκεδαστική επιλογή είναι το αργεντίνικο δείπνο στο El Correo (Κατούνη 6, τηλ. 2310-506506), που τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου συνοδεύεται από δωρεάν μαθήματα tango από τον πιο γνωστό Αργεντινό δάσκαλο της Θεσσαλονίκης. Τα Άνω Λαδάδικα στην επάνω πλευρά της Εγνατίας προσφέρουν επίσης πολλές επιλογές, κάποιες ολοκαίνουργιες και κάποιες πιο κλασικές. Σας προτείνουμε την Ακαδημία (Αγίου Μηνά 3, τηλ. 2310-521803) με το εκλεκτικό ντεκόρ και την επίπλωση παλιάς εποχής, το δημιουργικό μενού βασισμένο στη μεσογειακή κουζίνα και, αν σταθείτε τυχεροί, τα σεφαραδίτικα πιάτα – σπεσιαλιτέ που ετοιμάζεται σε ειδικές περιπτώσεις, αποτίνοντας φόρο τιμής στην πλούσια εβραϊκή παράδοση της πόλης.
Αν έχετε τη διάθεση να μετακινηθείτε εκτός κέντρου, η Ιωάννα Θεοδωρακάκη του Duck Private Cheffing (Χάλκης 3, Πατριαρχικά Πυλαίας, τηλ. 23155-19333, Τρίτη-Σάββατο 13.00-23.00, Κυριακές μόνο μεσημεριανό) μπορεί να δημιουργήσει ένα μενού ειδικά για εσάς και την παρέα σας με τα πιο φρέσκα εποχικά υλικά. Η κράτηση είναι απαραίτητη.
10.00 μ.μ. Κοντά στον καταπράσινο περίβολο του Ιερού Ναού του Τιμίου Προδρόμου (απέναντι από τον Ιερό Ναό της Αγίας Σοφίας) θα βρείτε μερικά από τα πιο ρομαντικά μαγαζιά, όπως το στυλάτο Cin Cin (Ικτίνου 22, τηλ. 2310-223350) με τα πρωτότυπα κοκτέιλ, που αποτελεί σχετικά πρόσφατη προσθήκη στη νυχτερινή ζωή της Θεσσαλονίκης. Αν είστε φίλοι της σύγχρονης μουσικής, επιλέξτε μία από τις συναυλίες του φεστιβάλ Reworks (reworks.gr), που από τις 13 έως τις 17 Σεπτεμβρίου θα μετατρέψει την πόλη σε ένα αμάλγαμα ήχων.
2η ημέρα
10 μ.μ. Περί τα τέλη του 19ου με αρχές του 20ού αιώνα, οι εύποροι χριστιανοί, Εβραίοι και μουσουλμάνοι της Θεσσαλονίκης συμβίωναν αρμονικά κατοικώντας στις μεγαλοπρεπείς βίλες της περιοχής που ήταν γνωστή ως «Εξοχές». Σε μία από τις ωραιότερες εξ αυτών, την αρ νουβό Κάζα Μπιάνκα –δημιούργημα του Ιταλού αρχιτέκτονα Pierro Arrigoni– στεγάζεται τώρα η Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης (Βασιλίσσης Όλγας 180, τηλ. 2313-318538, Τρίτη-Σάββατο 10.00-17.00, Πέμπτες μέχρι 20.00, είσοδος δωρεάν) που φιλοξενεί σύγχρονες θεματικές εκθέσεις, μια μόνιμη συλλογή υπέροχων έργων του Νικολάου Γύζη, καθώς και σπάνιες βυζαντινές εικόνες. Στην περιοχή των Εξοχών ακόμα και οι εργάτες ζούσαν αξιοπρεπώς, όπως φανερώνουν οι κομψές μονοκατοικίες της συνοικίας Ουζιέλ (επί της οδού Γεωργίου Παπανδρέου), που κατασκευάστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του 1920 για να στεγάσουν τους εργαζομένους στην Εταιρεία Τροχιοδρόμων (τραμ) της Θεσσαλονίκης.
1 μ.μ. Το Πανελλήνιον (Δόξης 1 και Σαλαμίνος, τηλ. 2310-567220) είναι ένα διαχρονικά αγαπητό στέκι σε ένα φιλόξενο πέτρινο κτίριο που ελκύει καλλιτέχνες, συγγραφείς και γενικά τους πάντες με την ευχάριστη ατμόσφαιρά του και τα κλασικά και σύγχρονα πιάτα του, φτιαγμένα με άψογες πρώτες ύλες (ορισμένες δικής τους παραγωγής). Εναλλακτικά, δοκιμάστε τη Νέα Φωλιά (Αριστομένους 4, τηλ. 2310-960383) στο ημι-υπόγειο ενός κατά τα άλλα αδιάφορου δρόμου της πόλης, το οποίο αποκλείεται να χάσετε λόγω της ουράς των πελατών που θα δείτε να περιμένουν απέξω. Το ζεστό, ανεπιτήδευτο περιβάλλον και τα άψογα γκουρμέ πιάτα, μαγειρεμένα με παραδοσιακά υλικά και σερβιρισμένα σε πλούσιες μερίδες, αξίζουν την αναμονή.
3 μ.μ. Όλες οι εποχές συναντώνται με στυλ γύρω από τη Ρωμαϊκή Αγορά, το πιο ζωντανό και δημιουργικό κομμάτι της πόλης αυτή τη στιγμή. Ο αρχαίος κόσμος ζωντανεύει στον πολυχώρο Seikilo (Φιλίππου 49, τηλ. 2311-272803, καθημερινές 11.00-15.00) μέσα από πολύ ιδιαίτερες ρεπλίκες μουσικών οργάνων, όπως κιθάρες και λύρες, τις οποίες μπορείτε να αγγίξετε, να παίξετε και να αγοράσετε (φτιάχνουν ακόμα και αρχαιοελληνικά παιχνίδια, όπως την πέττεια). Στο μεταξύ, η σύγχρονη ελληνική και διεθνής τέχνη ανθεί λίγο παραδίπλα, στην γκαλερί Nitra (Φιλίππου 51, τηλ. 2310-285890, Τετάρτη-Σάββατο 11.00-15.00, Πέμπτη, Παρασκευή 11.00-15.00 και 17.00-20.00). Σε μια στοά της Εγνατίας, το Bord de l’eau (Εγνατία 45, τηλ. 2310-520911) συνδυάζει ένα σικ μπαρ που μαζεύει κόσμο αργά το βράδυ με ένα στούντιο ντιζάιν –από τις σουρεαλιστικές δημιουργίες του ξεχωρίζουν τα ασημένια δαχτυλίδια με μορφές ζώων– που λειτουργεί ώρες καταστημάτων. O κοντινός πολυχώρος 2 concept store (Ιουστινιανού 6 και Ρεμπέλου, τηλ. 2310-265999) συνδυάζει το καφέ και το ποτό με τη μεταποίηση και την πώληση vintage επίπλων. Απολαμβάνετε το ρόφημα της επιλογής σας σε ένα γουστόζικο περιβάλλον και, αν θέλετε, αγοράζετε την πολυθρόνα στην οποία κάθεστε. Παλιομοδίτικη γοητεία βασιλεύει επίσης στο δημοφιλές καφέ-μπαρ Φρειδερίκο Αγάπη Μου (Ολύμπου 87, τηλ. 2310-238532), ενώ το καφενείο Λουξ (Ολύμπου 83, τηλ. 2314-012381) με την ανάλαφρη ασπρόμαυρη κομψότητα ακολουθεί πιο κλασική διάθεση.
Το πολυπολιτισμικό ποτ πουρί της γειτονιάς εμπλουτίζεται από υπέροχα νεοκλασικά και αρ ντεκό κτίρια με παρεμβολές από εμβληματικά οικοδομήματα, όπως η εκκλησία της Παναγίας Αχειροποιήτου (γνωστή ως η Αχειροποίητος), η Παναγιά των Χαλκέων, ο Άγιος Δημήτριος, το Μπέη Χαμάμ (κλειστό από το 1968, αλλά μπορείτε να πιείτε έναν καφέ στην οροφή του, στο καφέ-μπαρ Το Παλιό Χαμάμ), το Χαμζά Μπέη Τζαμί (ευρύτερα γνωστό στους Θεσσαλονικείς ως Αλκαζάρ), η Συναγωγή Μοναστηριωτών, το κτίριο του Διοικητηρίου που στεγάζεται στο κτίριο όπου βρισκόταν παλιά το τουρκικό «κονάκι» χτισμένο από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli και βέβαια η ίδια η Ρωμαϊκή Αγορά.
Σε μικρή απόσταση από την Αγορά θα συναντήσετε και τη Ροτόντα (Δημητρίου Γούναρη και Αγίου Δημητρίου, τηλ. 2310-204868, Τρίτη-Κυριακή 08.00-20.00, από 1η Νοεμβρίου Τρίτη-Παρασκευή 08.00-17.00, Σάββατο, Κυριακή 08.00-15.00, είσοδος 2 ευρώ, μειωμένο 1 ευρώ), όμοια με το Πάνθεον της Ρώμης, η οποία, ενώ επί Καίσαρα Γαλέριου, οπότε και χτίστηκε, προοριζόταν για ναός του Δία ή για μαυσωλείο του ίδιου του Καίσαρα, στα τέλη του 4ου αιώνα μετατράπηκε σε χριστιανικό ναό και το 1591 σε τζαμί από τον σεΐχη Σουλεϊμάν Χορτατζή Εφέντη (τότε απέκτησε τα σιντριβάνια και τον μοναδικό εναπομείναντα μιναρέ της πόλης). Έχοντας ξεφορτωθεί επιτέλους τις εσωτερικές σκαλωσιές της, οι επισκέπτες μπορούν πλέον να θαυμάσουν τα φρεσκαρισμένα μωσαϊκά της που λάμπουν.
6 μ.μ. Το καφεζαχαροπλαστείο Χατζή (Bενιζέλου 50, τηλ. 2310-279058) ειδικεύεται σε αυθεντικά κωνσταντινουπολίτικα γλυκά από την εποχή που η οδός Βενιζέλου λεγόταν Σαμπρί Πασά. Μέχρι και δικό τους κοπάδι από βουβάλια εκτρέφουν. Ελάτε για καταΐφι με μια χοντρή φέτα εκμέκ (από βουβαλίσιο γάλα δικής τους παραγωγής), πεντανόστιμη ταούκ γιουκσού (πουτίγκα με στήθος κοτόπουλου) ή κιουνεφέ καταΐφι που σερβίρεται ζεστό και τραγανό, με το λιωμένο τυρί να κυλάει στο πιάτο και το σιρόπι να έρχεται στο τραπέζι σε κανάτα για να «λούσετε» το γλυκό σας με αυτό.
9 μ.μ. – αργά Η πιο ζωντανή και νεανική γειτονιά του κέντρου, η περιοχή γύρω από την οδό Βαλαωρίτου, αποτελεί ιδανικό προορισμό για τη βραδινή σας έξοδο. Ξεκινήστε με δείπνο στα παιχνιδιάρικα Τρία Γουρουνάκια (Καποδιστρίου 7, τηλ. 2310-249050), κατόπιν κατευθυνθείτε ακριβώς δίπλα, στην ταράτσα του Urania Bar (Πάικου 4 και Καποδιστρίου τηλ. 2315-527999), για ένα από τα καλύτερα κοκτέιλ της πόλης και, όταν θα έχετε ξαναπεινάσει, κλείστε τη μέρα σας με ένα λαχταριστό κομμάτι πίτσα από την πιτσαρία Poselli (Βηλαρά 2, τηλ. 2314-019687), που πήρε την ονομασία της από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι, αγαπημένο «παιδί» της Θεσσαλονίκης που σχεδίασε τη Στοά Μαλακοπή, μεταξύ άλλων.
Χρήσιμα τηλέφωνα
– Αεροδρόμιο «Μακεδονία», τηλ. 2310-985000,
– Σιδηροδρομικός Σταθμός Θεσσαλονίκης ΟΣΕ, τηλ. 2310-599421,
– ΚΤΕΛ Θεσσαλονίκης, τηλ. 2310-510835,
Διαμονή
• Electra Palace (Πλ. Αριστοτέλους 9, electrahotels.gr). Αριστοκρατική μεγαλοπρέπεια. Aπό 150 ευρώ.
• Lazart Hotel (Κολοκοτρώνη 16, www.lazarthotel.com). Σύγχρονη πολυτέλεια. Aπό 115 ευρώ.
• Hotel Olympia (Ολύμπου 65, τηλ. 2310-235421, hotelolympia.gr). Κομψή διαμονή στο κέντρο. Ενδεικτική τιμή: 80 ευρώ.
• The Bristol Hotel (Οπλοποιού 2 και Κατούνη, www.bristol.gr). Υπέροχο κτίριο του 19ου αιώνα στα Λαδάδικα. Aπό 130 ευρώ.
• Daios (Νίκης 59, daioshotels.com). Πολύ κοντά στη θάλασσα. Aπό 145 ευρώ.
• The Trilogy House (Τσιμισκή 97, www.thetrilogyhouse.gr). Αβανγκάρντ δωμάτια σε κτίριο του 1920. Aπό 55 ευρώ.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo: www.booking.com