Ομολογώ ότι συγκινήθηκα με το χθεσινό ρεπορτάζ της Βίκυς Κατεχάκη στην «Κ» σχετικά με το βομβαρδιστικό «Μάρτιν Μπάλτιμορ» της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας που εντοπίστηκε στον βυθό της Ικαρίας, όπου και αναπαύεται από το 1945 («Ο βυθός προστάτευσε το “Μάρτιν Μπάλτιμορ”», 19.7.2017). Θυμήθηκα τους παλιούς χειριστές του συγκεκριμένου τύπου, οι οποίοι μου μίλησαν κάποτε εκτενώς για τις πολεμικές τους εμπειρίες: Γιάννης Χατζάκης, Νικόλαος Κοσκινάς, Γεώργιος Τσιτσόγλου, Χαρίλαος Παρασκάκης – όλοι τους συγχωρεμένοι.
Οπως γράφει η Βίκυ Κατεχάκη, η ελληνική 13η Μοίρα Ελαφρού Βομβαρδισμού (ΜΕΒ) παρέλαβε τα αμερικανικά αυτά αεροσκάφη το 1943, αντικαθιστώντας τα βρετανικά «Μπλένχαϊμ». Με τα «Μπάλτιμορ», η τότε Ελληνική Βασιλική Αεροπορία μεταστάθμευσε στην Ιταλία την άνοιξη του 1944 (και με αυτά επέστρεψε στην Ελλάδα το φθινόπωρο εκείνης της χρονιάς).
Στις 22 Μαΐου του 1944 το «Μπάλτιμορ» του τότε υποσμηναγού Γεωργίου Τσιτσόγλου, με πλήρωμα τους Α. Μανιάτη και Χρ. Χρηστίδη και έναν Βρετανό αξιωματικό σε αναρρωτική άδεια, πετούσε για την Ιταλία, ακολουθώντας το ίδιο δρομολόγιο της κύριας δύναμη της 13ης ΜΕΒ πριν από οκτώ ημέρες. Λίγα μόλις λεπτά μετά την απογείωση από τη Βεγγάζη, κατά τη φάση της αναρρίχησης, ο Γ. Τσιτσόγλου διαπίστωσε ότι το όργανο ένδειξης-πίεσης λαδιού του αριστερού κινητήρα παρουσίαζε πτώση, ενώ την ίδια στιγμή διαπίστωνε και απώλεια ισχύος. Το αεροπλάνο βρισκόταν στα 2.000 πόδια ύψος.
«Πολύ γρήγορα είδα ότι δεν είχα άλλη επιλογή», μου είχε διηγηθεί το 2001 ο Γ. Τσιτσόγλου, «παρά να κάνω αναγκαστική προσγείωση μέσα στην έρημο. Προσπάθησα να βρω το κατάλληλο σημείο για να προσγειωθώ με την κοιλιά, όπως λέμε, με τους τροχούς ασφαλισμένους. Θυμάμαι ακόμα τι σκόνη και άμμος σηκώθηκε. Προτού κατακάτσει ο κουρνιαχτός, πεταχτήκαμε αμέσως έξω, από φόβο μην και πάρουν φωτιά τα καύσιμα και καούμε ζωντανοί.
»Τίποτα δεν συνέβη και πολύ γρήγορα ήρθαμε αντιμέτωποι με το γεγονός ότι βρισκόμασταν στη μέση της ερήμου. Είχαμε λίγο νερό και συμπυκνωμένη τροφή και παίζαμε χαρτιά για να μην μας πιάσει πανικός. Καθόμασταν κάτω απ’ το φτερό για να μην μας τρώει το λιοπύρι και τη νύχτα κάποιος πάντα φύλαγε σκοπός.
»Κάποια στιγμή, σκεφτήκαμε να τοποθετήσουμε και μια στοιχειώδη άμυνα, γι’ αυτό και ξηλώσαμε τα πλευρικά πολυβόλα του αεροπλάνου και τα στήσαμε. Περάσαμε έτσι τρεις μέρες. Είδαμε πολλούς βεδουίνους, οι οποίοι μας έδιναν τρόφιμα σε αντάλλαγμα κουβέρτες και ρούχα. Μετά την τρίτη μέρα μας βρήκαν οι Αγγλοι και μας πήραν με τα τζιπ τους. Με λύπη αφήσαμε μέσα στην έρημο το αεροπλάνο μας, που ήταν το καταφύγιό μας, όχι μόνο στον αέρα αλλά και μέσα στην έρημο».
Σήμερα δεν έχει απομείνει ούτε ένα από εκείνα τα θρυλικά αεροπλάνα, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και πουθενά. Φαίνεται ότι αφέθηκαν σε μια σκληρή μοίρα μετά τον πόλεμο, να καταστραφούν ως άχρηστα σιδερικά. Το εύρημα στην Ικαρία συγκινεί τους λάτρεις της αεροπορικής ιστορίας.