Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη συνέντευξη που μου είχε δώσει το 2005 ο Παναγιώτης Τέτσης στο πατρογονικό σπίτι του στην Υδρα, το οποίο χρησιμοποιούσε ως ατελιέ. Παρότι Δεκέμβριος, είχε λιακάδα και μια κρυστάλλινη διαύγεια στην ατμόσφαιρα που έκανε τη θέα του νησιού ακόμη πιο όμορφη. Και ο καλλιτέχνης, ψηλός και ευθυτενής, δρασκέλιζε τα 177 σκαλοπάτια μέχρι τον τελικό προορισμό με χαρακτηριστική άνεση. Την ίδια διαδρομή ακολουθήσαμε ξανά και εμείς, φίλοι, μαθητές και οικείοι, σε μια πολύ ιδιαίτερη συγκέντρωση το Σάββατο το απόγευμα, σ’ ένα μνημόσυνο τρυφερότητας και αγάπης, στον χώρο που ήταν ταυτισμένος με τον καλλιτέχνη. Προτού φύγει από τη ζωή, τον Μάρτιο του 2015, ο ζωγράφος δώρισε στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος (Εθνικό Ιστορικό Μουσείο) αυτήν την υδραίικη κατοικία των τελών του 19ου αιώνα, με σκοπό να μετατραπεί σε επισκέψιμο χώρο για το κοινό, το ατελιέ με τα έργα του, τα ιδιωτικά δωμάτια, η κουζίνα και η αυλή, καθώς και ένα παλιό μπακάλικο του παππού του στο ισόγειο.
Οι άνθρωποι του μουσείου, στο οποίο έχει περιέλθει και η γειτονική οικία Λάζαρου Κουντουριώτη, φρόντισαν τα πάντα, έτσι ώστε να γίνει πραγματικότητα η επιθυμία του ζωγράφου. Από τον περασμένο Μάρτιο, οι πόρτες άνοιξαν και το Σάββατο έγιναν τα εγκαίνια, παρουσία ενός στενού κύκλου ανθρώπων που γνώριζαν τον Τέτση. Στον ρόλο του «οικοδεσπότη-ξεναγού» ήταν ένας από τους μαθητές του, ο ζωγράφος Γιώργος Ρόρρης, που μαζί με τον Μιχάλη Μαδένη ήταν εκείνοι που είχαν ζήσει περισσότερο το σπίτι του δασκάλου τους. Είχαν περάσει μαζί του πολλά χειμωνιάτικα και καλοκαιρινά Σαββατοκύριακα, με φιλόξενα τραπέζια, περιπάτους σε απόκρημνα σημεία του νησιού, ατελείωτες συζητήσεις για τη ζωγραφική. Αλλωστε, ο Τέτσης ήταν από τους καλλιτέχνες εκείνους που πίστευε πως η γνώση πρέπει να μεταλαμπαδευθεί με τρόπο γλυκό, με αυτήν τη νησιωτική ευγένεια που δεν έχει ποτέ δεσποτισμό και προσποίηση.
Περίπου μια ώρα μίλησε ο Γιώργος Ρόρρης, ξεναγώντας μας κάθε γωνιά του σπιτιού, το οποίο πρωτοεπισκέφθηκε το 1999 και έκτοτε ο ζωγράφος του έδωσε τα κλειδιά. «Η κατοικία αυτή στάθηκε τυχερή που πέρασε στα χέρια του μουσείου και παραμένει ένα ανέγγιχτο κέλυφος μνήμης», ήταν οι πρώτες του κουβέντες.
Θυμήθηκε την τεράστια αγάπη του ζωγράφου για τα ταπεινά λουλουδάκια και τις πρασινάδες με τις οποίες στόλιζε όλα τα βάζα του σπιτιού. Δεν υπήρχε τραπέζωμα φίλων ή γνωστών, χωρίς την παρουσία των ανθέων, κομμένων πάντα από τα χέρια του. Αλλά και το ταλέντο του στην μαγειρική ήταν κάτι που –σύμφωνα με τον Ρόρρη– έμοιαζε με τον τρόπο που ζωγράφιζε. Δεν υπήρχαν έτοιμες συνταγές παρά μόνο μια εξαιρετική αίσθηση γεύσης και διάθεση μοιράσματος και καλαμπουριού.
«Οπως ευτύχησε το σπίτι, έτσι ευτύχησε και η Υδρα να έχει σπουδαίους ζωγράφους να έχουν αποτυπώσει για πάντα την ομορφιά της. Από τον Βυζάντιο και τον Γκίκα και βέβαια στον Τέτση, το νησί υμνήθηκε στον καμβά», υπογράμμισε ο Ρόρρης. Μέσα στους χώρους και κυρίως στο ατελιέ υπάρχουν κάποια έργα του ζωγράφου με θέμα την Υδρα αλλά και τους φίλους του, οι οποίοι είχαν αποτελέσει θέμα έκθεσης το 2005. Ανάμεσά τους, ένα φιλικό ζευγάρι αλλά και ο πατέρας Ακίνδυνος που φιγουράρουν πάνω από τα πινέλα και την παλέτα του.
Η κατάλληλη διαδρομή
Η ατμόσφαιρα του σπιτιού είναι ζεστή και γυρίζει πίσω τον επισκέπτη σε παλιές εποχές, με τα κάδρα, τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες, τα παλαιά σκεύη στην κουζίνα, τα σιδερένια κρεβάτια, τα έπιπλα. Αξίζει τον κόπο να περπατήσει κανείς περίπου ένα τέταρτο από το λιμάνι, πάντα με ορόσημο το κίτρινο σπίτι του Κουντουριώτη, και από εκεί να βρει σε κοντινή απόσταση του ατελιέ του Τέτση. Αλλωστε, αυτή είναι και η κατάλληλη διαδρομή για να μπορέσετε να μπείτε μέσα, καθώς η επίσκεψη γίνεται σε συνεργασία με το προσωπικό του μουσείου που φυλάσσει την οικία Κουντουριώτη.
Ωρες λειτουργίας: Κάθε μέρα
10.00 – 16.00, 25 Μαρτίου – τέλος Οκτωβρίου. Τηλ.- fax: 22980-52.421.