Στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Επρεπε να είχες φύγει», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, ο Γερμανός συγγραφέας Ντάνιελ Κέλμαν περιγράφει τη ζωή ενός νεαρού ζευγαριού με ένα μικρό παιδί, που πάει να ξεκουραστεί σε ένα σπίτι που καταλήγει να είναι στοιχειωμένο. Μέσα σε όλα αυτά, καθώς ξετυλίγεται ένα κουβάρι αναζήτησης του στοιχειού του σπιτιού, το ζευγάρι διαλύεται. Ζητήσαμε από τον καταξιωμένο συγγραφέα να μας μιλήσει για τον γάμο και άλλα… στοιχειά.
– Γράψατε ένα βιβλίο για τον γάμο. Ποια ήταν η αρχική έμπνευση;
– Το βιβλίο πραγματεύεται τη διάλυση ενός γάμου. Για να είμαι ειλικρινής, έχω δει τα τελευταία χρόνια πολλούς γάμους κοντινών μου ανθρώπων να διαλύονται και συνέβη κυρίως λόγω των μηνυμάτων στο κινητό. Κάποιοι υπήρξαν άπιστοι, και σε όλες τις περιπτώσεις οι σύντροφοί τους έμαθαν την απιστία από μήνυμα του εραστή στο κινητό τους. Με ιντρίγκαρε λοιπόν το γεγονός ότι οι άνθρωποι θέλουν να κρύψουν κάτι και την ίδια στιγμή κρατούν τα ερωτικά μηνύματα. Δεν μπορώ να το καταλάβω και αυτός ήταν ο λόγος που έγραψα αυτό το βιβλίο.
– Ο ήρωας αγαπάει τη γυναίκα του και θεωρεί ότι έχουν έναν πολύ καλό γάμο. Μήπως είναι ίδιον του συζύγου να αντιμετωπίζει τα προβλήματα στον γάμο όταν αυτός φτάνει στο τέλος του; Γιατί πιστεύετε ότι αυτό συμβαίνει;
– Ο ήρωας έχει ψευδαισθήσεις και την ίδια στιγμή δεν δίνει και τόση μεγάλη σημασία σε ό,τι συμβαίνει γύρω του. Αυτό είναι το μεγάλο του λάθος. Δεν προσέχει ουσιαστικά τους κοντινούς του ανθρώπους. Και δεν έχει καν τη δικαιολογία ότι τουλάχιστον είναι καλός συγγραφέας!
– Ο χώρος, το σπίτι, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην πλοκή. Υπάρχει συμβολική σχέση με το εσωτερικό και το εξωτερικό δέσιμο του ζευγαριού;
– Δεν αντιμετωπίζω το σπίτι σαν σύμβολο στο βιβλίο. Είναι στην πραγματικότητα στοιχειωμένο, ένα σκοτεινό μέρος που δεν προέρχεται ακριβώς από αυτόν τον κόσμο. Οτιδήποτε άλλο συμβαίνει ακολουθεί αυτήν τη συνθήκη. Το σπίτι είναι αληθινό.
– Ο ήρωας δεν μπορεί να γράψει. Εχει έλλειψη έμπνευσης ή αυτό είναι ένα δείγμα συναισθηματικής ξηρασίας;
– Δεν είμαι πολύ σίγουρος. Δεν το έχω σκεφτεί. Κοιτάξτε, γράφει ελαφριές κωμωδίες, οι οποίες δεν παρουσιάζουν και ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Είναι δύσκολο να έχεις έμπνευση πραγματική όταν γράφεις τέτοια είδη εμπορικής ψυχαγωγίας.
– Γιατί αφήνετε ανολοκλήρωτες φράσεις;
– Το βιβλίο είναι του ήρωα το σημειωματάριο. Δεν ολοκληρώνει πάντοτε τις προτάσεις τους. Ηθελα να αισθάνεται ο αναγνώστης σαν να διαβάζει το πραγματικό σημειωματάριο του ήρωα.
– Πότε συνειδητοποιείτε ότι ήρθε η στιγμή να γράψετε ένα καινούργιο βιβλίο; Πώς προκύπτει η ιδέα;
– Δεν είμαι πολύ σίγουρος πώς συμβαίνει αυτό σε μένα. Δεν υπάρχει ένας τέλειος τρόπος να σου έρθουν καινούργιες ιδέες, απλώς συμβαίνει μερικές φορές. Διαβάζω κάτι, αισθάνομαι κάτι και τότε νιώθω ότι μπορεί να είναι κάτι που μπορώ να το χρησιμοποιήσω δημιουργικά.
– Γράφετε σε τέλεια απομόνωση ή είστε ικανός να αποσπάται η προσοχή σας και ταυτόχρονα να γράφετε;
– Μπορώ να αντιμετωπίσω μερικά πράγματα αλλά τελικά όχι τόσα πολλά όσα νόμιζα. Στην πραγματικότητα, γράφω σε ένα ήσυχο δωμάτιο, χωρίς κάτι να με αποσπά, εάν φυσικά υπάρχει και αυτό διαθέσιμο.
– Η πατρότητα άλλαξε τον τρόπο που νιώθετε, γράφετε, είστε;
– Απολύτως. Η πατρότητα είναι μία από τις μεγαλύτερες εμπειρίες της ζωής μου, ίσως η μεγαλύτερη από όλες, οπότε πώς γίνεται να μην έχει αλλάξει τον τρόπο που είμαι, σκέφτομαι, γράφω. Με έχει αλλάξει, θεωρώ, συνολικά.
– Εάν δεν ήσασταν συγγραφέας, τι πιστεύετε ότι θα κάνατε;
– Θα λάτρευα να ήμουν μαθηματικός. Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν είμαι καλός στα μαθηματικά.
– Ποιο είναι το σημαντικότερο πρόβλημα που ανακύπτει στις σχέσεις ανάμεσα σε έναν άνδρα και σε μια γυναίκα. Υπάρχει κάτι που μας κρατάει αιώνια σε μια απόσταση;
– Ω Θεέ μου, αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση. Κοιτάξτε, δεν πιστεύω ότι ειδικά οι άνδρες δυσκολεύονται να συνδεθούν με τις γυναίκες και το ανάποδο. Νομίζω ότι αυτό είναι το σημαντικότερο πρόβλημα ανάμεσα στους ανθρώπους ανεξαρτήτως φύλου. Τελικά οι άνθρωποι δεν είναι τόσο συναισθηματικοί, φροντιστικοί, δεν αγαπούν τόσο πολύ και δεν γίνονται σοφοί με τα χρόνια, όπως θα έπρεπε να συμβαίνει. Για αυτόν τον λόγο το να ζεις με κάποιον άλλον ή να φτιάξεις μια αυθεντική σχέση είναι ένα έργο δύσκολο. Αλλά δεν πιστεύω στις αγεφύρωτες διαφορές ανάμεσα στους άνδρες και στις γυναίκες. Δεν υπάρχει ένα σταθερό, διαμορφωμένο και αιώνιο λογισμικό που βγάζει άνδρες ή γυναίκες ή οτιδήποτε άλλο. Ισα ίσα, πρέπει να καταλάβουμε ότι η ανθρώπινη φύση αλλάζει διαρκώς με ποικίλους τρόπους και αυτό δημιουργεί απαιτήσεις στις προσωπικές μας ζωές, όπως και στην παγκόσμια ιστορία.
Ντάνιελ Κέλμαν, «Επρεπε να είχες φύγει», μτφρ. Κώστας Κοσμάς, εκδόσεις Καστανιώτη, σελ. 112.