Οι τράπεζες της Ευρωζώνης ανταποκρίθηκαν στις πιέσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και μείωσαν τον όγκο των επισφαλών δανείων, με την Ιταλία να σημειώνει αξιόλογη πρόοδο έπειτα από χρόνια. Η ΕΚΤ έχει θέσει ως προτεραιότητα την απαλλαγή των τραπεζικών ισολογισμών από μη εξυπηρετούμενα δάνεια που έχουν συσσωρευτεί καθ’ όλη τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη. Σχεδόν ένα τρισ. ευρώ, αυτός ο τεράστιος όγκος των επισφαλών δανείων, αποτελεί εδώ και καιρό τροχοπέδη στην ανάπτυξη της Ευρωζώνης, διότι δεν επιτρέπει την ικανοποιητική χορήγηση νέων πιστώσεων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Στην έκθεση του Απριλίου για τον δανεισμό στην Ευρωζώνη το α΄ τρίμηνο του 2017, η ΕΚΤ επισημαίνει ότι υπήρξε μικρή χαλάρωση των κριτηρίων χορήγησης νέων δανείων στις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου του 2017. Θετικές συνθήκες επικράτησαν στη στεγαστική και στην καταναλωτική πίστη. Είχε προηγηθεί μείωση των επισφαλών δανείων από τα 972 δισ. ευρώ το γ΄ τρίμηνο του 2016 στα 931 δισ. ευρώ που καταγράφηκαν στα τέλη του περυσινού έτους. Πρόκειται για μείωση των επισφαλών δανείων κατά 41 δισ. ευρώ, το ήμισυ της οποίας καταγράφηκε στην Ιταλία και συγκεκριμένα από τη Unicredit.
Σύμφωνα με στοιχεία της κεντρικής τράπεζας της Ιταλίας, η Unicredit ήταν η μοναδική ιταλική τράπεζα που κατάφερε να απαλλαχθεί από μεγάλο όγκο επισφαλών δανείων. Mέσα Δεκεμβρίου, η Unicredit πούλησε «χαρτοφυλάκιο» κόκκινων δανείων αξίας 17,7 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τον πήχη για τη Monte dei Paschi και άλλες ιταλικές τράπεζες που καθυστερούν στην «εκκαθάριση» των ισολογισμών τους. Καμία σχεδόν πρόοδος δεν καταγράφηκε στην Ισπανία, η οποία παρουσιάζει τα περισσότερα επισφαλή δάνεια στην Ευρωζώνη, μετά την Ιταλία και τη Γαλλία. Στη Ιρλανδία μειώθηκαν από 38,3 δισ. ευρώ στα 33,5 δισ. ευρώ. Η απόδοση ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών στην Ιταλία, στην Πορτογαλία και στην Ελλάδα παραμένει αρνητική.
Αναλυτές της αγοράς τονίζουν πως η αγορά για την πώληση αυτών των δανείων είναι περιορισμένη στην Ευρωζώνη, γεγονός που αναγκάζει τις τράπεζες να πουλήσουν χαρτοφυλάκια σε πολύ χαμηλές τιμές. Από την άλλη πλευρά, είναι απαραίτητη η απαλλαγή των τραπεζών από τα «κόκκινα» δάνεια ώστε να κινηθούν οι οικονομίες της Ευρωζώνης με υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης.
Αν και η ΕΚΤ έχει λάβει μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης για τη διευκόλυνση της ροής πίστωσης στην πραγματική οικονομία, ο ευρωπαϊκός Βορράς και ειδικότερα η Γερμανία αντιδρούν έντονα, θεωρώντας πως η Ευρωτράπεζα πρέπει να τερματίσει τις αγορές κρατικών ομολόγων και την πολιτική των αρνητικών επιτοκίων. Οπότε η ΕΚΤ γνωρίζει πως, αργά η γρήγορα, πρέπει να περιορίσει τα μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης ή να αυξήσει τα επιτόκια. Τα μακροοικονομικά στοιχεία έχουν βελτιωθεί και έτσι θα εξασθενίσουν τα επιχειρήματα για τη συνέχιση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης. Οι συνθήκες στην Ευρωζώνη έχουν βελτιωθεί, όπως δείχνουν τα τελευταία στοιχεία για την παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπιστοσύνη, ενώ ο πληθωρισμός δείχνει να έχει εξομαλυνθεί.
Ωστόσο, οι πολιτικές εξελίξεις μπορεί να απαιτήσουν την επέκταση των μέτρων ποσοτικής χαλάρωσης για σταθεροποίηση της οικονομίας και των αγορών. Η επόμενη συνεδρίαση της ΕΚΤ είναι προγραμματισμένη αύριο Πέμπτη, δηλαδή πριν από τον β΄ γύρο των γαλλικών εκλογών στις 7 Μαΐου. Τον Σεπτέμβριο έχουν δρομολογηθεί εκλογές στη Γερμανία, ενώ η πολιτικοοικονομική συγκυρία είναι αρκετά κρίσιμη σε αρκετές γωνιές του κόσμου.
Στην προαναφερόμενη έκθεση του Απριλίου προβλέπεται από την ΕΚΤ ότι θα υπάρξουν αυστηρότερα κριτήρια για την παροχή γραμμών πίστωσης σε επιχειρήσεις το β΄ τρίμηνο του 2017. Ομως, όπως υπογραμμίζει η Ευρωτράπεζα, προβλέπεται ενίσχυση της επιχειρηματικής και της καταναλωτικής πίστης.