Η μεγάλη έξοδος

2' 18" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δ​​ημοψηφίσματα που αφορούσαν θέματα κρισιμότατα της ευρωπαϊκής πορείας διενεργήθηκαν σε κάποιες χώρες της Ευρώπης. Αλλά όταν τύχαινε το αποτέλεσμα να είναι αρνητικό, επαναλαμβάνονταν εκ νέου, αφού είχε βέβαια παρέλθει ο αναγκαίος χρόνος για την «ωρίμανση» των πολιτών, ώστε να αντιληφθούν ότι οι ηγέτες τους μοχθούσαν πάντα «για το καλό και συμφέρον τους».

Διαφορετική υπήρξε η εξέλιξη πραγμάτων στη Βρετανία, όπου η ετυμηγορία των πολιτών του Ηνωμένου Βασιλείου για επανάκτηση του δικαιώματος της εθνικής κυριαρχίας –διότι περί αυτού και μόνο πρόκειται– έγινε απολύτως σεβαστή. Και η κ. Τερέζα Μέι, που διεδέχθη στην πρωθυπουργία τον προκάτοχό της κ. Ντέιβιντ Κάμερον, εδήλωσε εξαρχής ότι «η έξοδος σημαίνει έξοδος» από την Ε.Ε. και όχι φυσικά από την Ευρώπη.

Θα ανακύψουν ασφαλώς δυσχέρειες στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, προβλήματα στο εσωτερικό, αλλά το ουσιώδες είναι ότι από την όλη υπόθεση ενισχυμένο εξήλθε το αντιπροσωπευτικό σύστημα, που ούτως ή άλλως εμφανίσθηκε πρώτη φορά σε αυτή τη χώρα. Δεν προσεβλήθη η Βρετανία από τον ιό του «δημοκρατικού ελλείμματος» που ταλανίζει την Ε.Ε.

Αντίθετα, στην Ευρωπαϊκή Ενωση και σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε χώρα, αρχίζει να παρατηρείται σημαντική διάσταση μεταξύ των αποφάσεων που λαμβάνουν οι ηγέτες και η ελιτίστικη γραφειοκρατία αφενός, και μιας κινήσεως απορριπτικής της ευρωπαϊκής ιδέας που αποκτά διαρκώς και μεγαλύτερα ερείσματα στις κοινωνίες των ευρωπαϊκών κρατών αφετέρου.

Επινοήθηκε στη διάρκεια της κρίσεως ο όρος «εθνικολαϊκισμός», προς απαξίωση της τάσεως που έχει δημιουργηθεί. Αλλά αγνοείται συστηματικά –τις οίδε για ποίους λόγους– πόσο άρρηκτα συνδεδεμένες είναι η ιδέα του έθνους –και κατ’ επέκταση των εθνικών κρατών– με αυτό που προασπίζονται και δεν είναι άλλο από τη «δημοκρατία» και το αντιπροσωπευτικό σύστημα διακυβερνήσεως ενός κράτους.

Η έννοια της διαφορετικότητος, των κοινών παραδόσεων, γλώσσας, θρησκείας και αξιών, εξέθρεψε την ιδέα της «δημοκρατίας», μεταξύ ομοίων. Το επίτευγμα των ηγετών της μεγάλης δημοκρατίας των ΗΠΑ ήταν ότι κατόρθωσαν να συγκροτήσουν «έθνος» από ομάδες πληθυσμών με διαφορετικές και ασύμβατες πολιτισμικές καταβολές. Μόνον που στην Ευρώπη η έννοια του ανήκειν σε ιδιαίτερη ομάδα προϋπήρχε της δημιουργίας του έθνους κράτους.

Οι πολέμιοι του «εθνικολαϊκισμού» εντάσσουν στην εν λόγω απεχθή κατηγορία πολιτών τυχοδιώκτες, στοιχεία αναρχικά, εν γένει ιδιόρρυθμους, αλλά κυρίως τις «μάζες» των μη καλλιεργημένων, των αμορφώτων, των πεπλανημένων, των κατωτέρων κοινωνικώς και οικονομικώς στρωμάτων. Αλλά διά του τρόπου αυτού δημιουργούν προϋποθέσεις νέας μορφής «ταξικών συγκρούσεων». Αυτό τουλάχιστον επισημαίνουν κάποιοι από τους εγκυρότερους διεθνείς αναλυτές.

Νομίσαμε ότι είχαμε απαλλαγεί από κατηγοριοποιήσεις της μορφής αυτής με την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων, αλλά εκ νέου διαψευσθήκαμε. Μόνον που τη φορά αυτή η διαίρεση της κοινωνίας σε αντιμαχόμενα στρατόπεδα δεν καλλιεργείται από ανατρεπτικά στοιχεία αλλά από τους υπερασπιστές και τους ανήκοντες στο κατεστημένο.

Τον κίνδυνο αυτό απέφυγε η Βρετανία, διότι τη διεκπεραίωση μιας ανατρεπτικής διαθέσεως –κυρίως των Αγγλων– ανέλαβαν το κόμμα των Συντηρητικών και η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι. Το γεγονός αυτό δημιουργεί αμηχανία και εκνευρισμό στους ομοιόμορφους ηγέτες της Ε.Ε.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή