Οι Ολλανδοί έκαναν ένα μεγάλο δώρο στην Ευρώπη για την 60ή επέτειο της Συνθήκης της Ρώμης που εορτάζεται την 25η Μαρτίου. Ενδεικτικό της αγωνίας των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ενωσης ήταν οι θριαμβευτικές δηλώσεις τους μόλις έγινε γνωστό ότι το ακροδεξιό, αντιευρωπαϊκό κόμμα του Χερτ Βίλντερς δεν θα κέρδιζε τις προχθεσινές εκλογές. Επειδή, όμως, οι Ολλανδοί δεν πήγαν στις κάλπες με γνώμονα την ψυχική ηρεμία των ταγών της Ε.Ε., ας δούμε τι συνέβη στις εκλογές αυτές, με όσα έχουμε μάθει από την ελληνική εμπειρία.
Για πολλούς που παρακολουθούσαν από απόσταση, το διακύβευμα ήταν εάν η επικράτηση του Βίλντερς θα επιβεβαίωνε τη θεωρία των ντόμινο, ότι μετά το Brexit και τον Τραμπ η Ευρώπη θα είχε να αντιμετωπίσει τον λαϊκιστή Ολλανδό, ενώ θα ακολουθούσαν οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία και οι βουλευτικές στη Γερμανία, όπου, σύμφωνα με το δυσοίωνο σενάριο, και εκεί θα επικρατούσαν –ή τουλάχιστον θα καθόριζαν τις εξελίξεις– αντιευρωπαϊκές δυνάμεις. Το κόμμα του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε κέρδισε τις περισσότερες έδρες (33 στη Βουλή των 150), παρότι έχασε οκτώ από τις προηγούμενες εκλογές, ενώ του Βίλντερς απέκτησε πέντε νέες έδρες (σύνολο 20) αλλά έμεινε στη δεύτερη θέση. Το Εργατικό Κόμμα του Γερούν Ντάισελμπλουμ έπεσε από τη δεύτερη θέση στην έβδομη, προς όφελος μικρότερων δυνάμεων. Οι εκλογές επιβεβαίωσαν δύο πράγματα: πρώτον, ότι οι θεωρίες ντόμινο είναι γοητευτικές αλλά αμφίβολης αξίας (οι παλιότεροι θα θυμούνται το επιχείρημα των Αμερικανών για ντόμινο κομμουνιστικών επαναστάσεων στη ΝΑ Ασία εάν το Νότιο Βιετνάμ αφηνόταν στην τύχη του)· δεύτερον, ότι στις δημοκρατίες σήμερα είναι έντονη η τάση του κατακερματισμού του πολιτικού συστήματος.
Η διάλυση του Κέντρου ενισχύει δυνάμεις του περιθωρίου, όπως παρατηρήσαμε στην Ελλάδα της κρίσης, με αποτέλεσμα μεγαλύτερη ανάγκη συνεννόησης και συνεργασίας μέσα σε ένα ολοένα πιο δύσκολο πλαίσιο. Στην Ολλανδία, παρότι υπάρχει μακρά παράδοση κυβερνήσεων συνασπισμού λόγω εκλογικού συστήματος που βασίζεται στην απλή αναλογική, αναμένονται σκληρά παζάρια για την επίτευξη κυβερνητικής συμφωνίας. Τα αποτελέσματα των εκλογών διευκολύνουν τη συνεργασία φιλοευρωπαϊκών κομμάτων, αλλά κάποια απ’ αυτά υιοθέτησαν σκληρή γραμμή πάνω στο θέμα της μετανάστευσης και του Ισλάμ, επηρεασμένα από τη ρητορική του Βίλντερς. Αυτό ίσως προκαλέσει δυσκολίες στη συνεργασία πιθανών εταίρων. Την ίδια ώρα, γνωρίζουμε από την Ελλάδα ότι όταν περισσότερες δυνάμεις υιοθετούν τη γλώσσα των ακραίων, μόνο οι εξτρεμιστές κερδίζουν από αυτή τη «νομιμοποίηση». Ετσι, είναι πολύ πιθανό ο Βίλντερς, ή κάποιος σαν αυτόν, να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, εάν δεν αποδυναμωθούν με νέες πολιτικές τα ρεύματα που τον ενίσχυσαν.
Σημαντική παράμετρος των ολλανδικών εκλογών ήταν και η έξαρση έντασης ανάμεσα στην Τουρκία και τις Ολλανδία και Γερμανία και ο ρόλος που αυτή έπαιξε στο αποτέλεσμα στην Ολλανδία. Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της διαμάχης και ίσως υποστεί συνέπειες. Την ίδια ώρα, όμως, οι εταίροι μας οφείλουν να κατανοήσουν τι έχει να αντιμετωπίσει η Ελλάδα από έναν επιθετικό γείτονα, και να τη δουν περισσότερο ως κρίσιμο κομμάτι της Ευρώπης και όχι μόνο ως λογιστικό πρόβλημα ή ηθικό δράμα.