Οι νέοι χώροι εργασίας, κατοικίας, εκπαίδευσης, αναψυχής και υγείας συνθέτουν με μεγάλη ταχύτητα αλλαγών ένα νέο τοπίο, με δυσδιάκριτα, πλέον, τα όρια ανάμεσα στο ντιζάιν, στον σχεδιασμό εσωτερικού χώρου και στην αρχιτεκτονική. Με πυκνότητα ιδεών, η 6η ημερίδα ΕΣΩ, στη Στέγη, παρουσίασε μια βεντάλια προβληματισμού μέσα από οκτώ γραφεία, που κλήθηκαν να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Είναι το ετήσιο φόρουμ ιδεών γι’ αυτό που γεννιέται ή γι’ αυτό που ωριμάζει, με διοργανωτές τα περιοδικά archisearch.gr (με εξαιρετικό νέο σχεδιασμό) και +design. Γι’ αυτό κάθε γραφείο που ανεβαίνει στο βήμα έχει τον δικό του «χρυσό» χρόνο να επικοινωνήσει αυτό που κρίνει ότι το αντιπροσωπεύει.
Μεγάλη πρόκληση, βεβαίως, είναι ο εργασιακός χώρος, γιατί ακόμη και αν χτίζονται λιγότερες κατοικίες, ο χώρος εργασίας συνδέεται άμεσα με την τεχνολογία και τις νέες συνθήκες κινητικότητας. Είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον το σύστημα io.T της Τecno, που συνδέει την επίπλωση του χώρου εργασίας με υψηλή τεχνολογία, την καθιστά πομπό και δέκτη, μειώνοντας κόστος και επιτρέποντας καλύτερη διαχείριση χώρου. Η Tecno αντιπροσωπεύεται στην Ελλάδα από την asset office interiors, που ήταν πλατινένιοι χορηγοί στο φετινό ΕΣΩ.
Υπήρχε αέρας γιορτής. Μας υποδέχθηκε ο τζαζίστας Δημήτρης Βασιλάκης, αρχιτέκτονες και ντιζάινερ είχαν κατακλύσει τη Στέγη, παρουσιαστές ήταν οι αρχιτέκτονες Μάγδα Σγουρίδη και Σταύρος Μαρτίνος (αρχισυντάκτης archisearch.gr και διευθυντής του προγράμματος ARKKI, Σχολείο Αρχιτεκτονικής για παιδιά και νέους), δημιουργοί με σκέψη και καλαισθησία. Κινητήρια δύναμη, ο Βασίλης Μπαρτζώκας και ο Δημήτρης Φακίνος. Αυτό το brainstorming επί πολλές ώρες αποκρυσταλλώνεται σε πέντε-έξι βασικές παραμέτρους. Και αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι στη δύσκολη αυτή εποχή για την αρχιτεκτονική στην Ελλάδα, πολλά γραφεία επενδύουν στις διεθνείς συνεργασίες και μετέχουν του διεθνούς προβληματισμού. Ο Δημήτρης Ποτηρόπουλος ο οποίος μαζί με τη σύζυγό του Λιάνα και τους συνεργάτες τους έχουν το γραφείο Potiropoulos+Partners, παρουσίασε το βραβευμένο Νηπιαγωγείο της Γερμανικής Σχολής Αθηνών (με τις αρχές της νέας παιδαγωγικής) και το υπό μελέτη έργο Mykonos White Boxes Resort, που θέτει και το «ενδεχόμενο επινόησης ενός νέου τρόπου έκφρασης για την αρχιτεκτονική στις Κυκλάδες». Ο Γιάννης Δουρίδας με τον αδελφό του Μάρκο Δουρίδα (R.C. TECH) παρουσίασαν κυρίως εξοχικές κατοικίες στην Ελλάδα, με προβληματισμό για την πρόσληψη του τοπίου και την ανάγκη «ανακαίνισης στερεοτύπων ιδεών». Ενδιαφέρουσα η ιδέα περί «Αρκαδίας», όπως και η ταινία που είχε σκηνοθετήσει ο Ορφέας Περετζής.
Νέες ιδέες περί εργασιακής ταυτότητας ανέδειξε σε άριστα ελληνικά o Joost Frijda (GFRA Architects), δημιουργός του Orange Grove με την ολλανδική πρεσβεία αλλά και των νέων, καινοτόμων σε σύλληψη, χώρων της πρεσβείας της Νορβηγίας. Κράτησα την κατάργηση της στερεότυπης ιεραρχίας και τη ρευστή σχέση εργαζομένου και προσωπικού χώρου στο γραφείο. Η Ρία Βογιατζή (που μαζί με τον Αλέξανδρο Ξένο έχουν το γραφείο Elastic Architects) εντυπωσίασε με τον δυναμισμό της και μέσα από μια συναρπαστική αφήγηση στοχοθεσίας παρουσίασε την επιτυχή συνεργασία με τα Aman Resorts και το νέο πρότζεκτ στο Μαυροβούνιο, όπου σε μια νέα μονάδα εισάγονται δάσος και υδάτινο στοιχείο.
Ο Tάσος Γεωργαντζής (Urban Soul Project) εξιστόρησε την ανοδική πορεία του γραφείου, που γεννήθηκε στην εποχή της κρίσης στη Θεσσαλονίκη, αλλά άνθησε με πρότζεκτ όπως τα εστιατόρια Ergon ή το Colors Urban Hotel και το Floating Apartment στη Θεσσαλονίκη. Την ωραία εταιρική ταυτότητα της Urban Soul Project σχεδίασε ο Δημήτρης Παπάζογλου, που, αμέσως μετά, στη δική του παρουσίαση μίλησε και αυτός, κατά μία έννοια, για την καλλιέργεια των δικτύων και την πρόκληση των καιρών. Συνδέθηκε με skype με τον Αμερικανό συνεργάτη του στις ΗΠΑ και μίλησε για τη συνεργασία του με τη Nike. O Δημήτρης Παπάζογλου έχει σχεδιάσει, με την ομάδα του, και τον νέο λογότυπο της Εθνικής Βιβλιοθήκης, όπως έχει παρουσιάσει ο Σάκης Ιωαννίδης στην «Κ» (3/3/17). Στην ομάδα του, από τη νέα γενιά, ξεχωρίζει ο Γιώργος Τριανταφυλλάκος. Η Ελένη Μπρασινίκα (Bllend) παρουσίασε τον σχεδιασμό και την κατασκευή τρισδιάστατης ταυτότητας (Branded Εnvironment), εξειδικεύοντας την πολύτιμη συμβολή της στον χώρο της υγείας. Θεαματική, το δίχως άλλο, ήταν η παρουσίαση των Ελλήνων lead architects του γραφείου της Ζάχα Χαντίντ, Ζέτας Κοτσιώνη και Δημήτρη Κολώνη, οι οποίοι, με εξαιρετικό υλικό, μας έδειξαν πώς κατασκευάζονται κομμάτι κομμάτι τα σπουδαία πρότζεκτ του γραφείου. Μείναμε με τη γεύση της δημιουργικότητας που γεμίζει κάθε κενό.