Με αφορμή την περιοδική έκθεση που φιλοξενείται αυτή την εποχή στο Κέντρο Πομπιντού, περνάμε ένα Σαββατοκύριακο στην πρωτεύουσα της Λωρραίνης και ανακαλύπτουμε γιατί οι Γάλλοι δεν σταματούν να μιλούν γι’ αυτήν.
Δεν ήταν δύσκολη επιλογή. Ζώντας μόνιμα στο Παρίσι εδώ και χρόνια, σκεπτόμουν πως ήταν κρίμα να μην έχω ακόμη επισκεφτεί το Μετς, μια πόλη μόλις μιάμιση ώρα από την πρωτεύουσα με το τρένο. Και αν κάποιος αναρωτηθεί τι το ενδιαφέρον έχει τέλος πάντων το Μετς, αυτός ο μικρός και άγνωστος προορισμός της Αλσατίας, η απάντηση είναι διπλή: κατ’ αρχάς, το δεύτερο –εκτός Παρισιού– Μουσείο Πομπιντού. Αυτό από μόνο του αρκεί για ένα πολιτιστικό Σαββατοκύριακο. Ομως η πρόσφατη επίσκεψή μου στη γνωστή και ως «Πράσινη Πόλη» –λόγω των αναρίθμητων πάρκων και ελεύθερων χώρων της– μου αποκάλυψε μέσα σε λιγότερες από 48 ώρες θησαυρούς σε κάθε γωνιά της.
Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Σχεδιασμένο από τον Ιάπωνα αρχιτέκτονα Shigeru Ban το 2006, το Κέντρο Πομπιντού, που εγκαινιάστηκε το 2010, αποτελεί το μεγαλύτερο γαλλικό πολιτιστικό ίδρυμα έξω από το Παρίσι, καταλαμβάνοντας επιφάνεια 5.000 τ.μ. Η έκθεση «Musée Imaginé» («Φανταστικό Μουσείο»), που φιλοξενείται έως τις 27 Μαρτίου, εξετάζει τη σχέση της τέχνης με τη μνήμη και την πολιτιστική ταυτότητα. Πίνακες, περφόρμανς, ηχητικά αποσπάσματα, βίντεο, δρώμενα παρουσιάζονται σαν συνέχεια του δυστοπικού έργου του Ρέι Μπράντμπερι «Fahrenheit 451». Ανάμεσα στα έργα που παρατάσσονται εδώ ανακαλύπτουμε μεταξύ άλλων άγνωστες πτυχές του Αντι Γουόρχολ και της Λουίζ Μπουρζουά μέσα από λιγότερο προβεβλημένα έργα τους.
«Γέμισε τα μάτια σου με θαύματα. Ζήσε σαν να έπρεπε να πεθάνεις σε 10 δευτερόλεπτα. Κοίταξε τον κόσμο. Είναι πιο θαυμαστός απ’ όλα τα όνειρα που μπορούμε να κατασκευάσουμε σε σειρά στα εργοστάσια», γράφει ο Μπράντμπερι στο φημισμένο έργο του. Η έκθεση θέτει τα εξής ερωτήματα: Γιατί να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη της τέχνης; Τι είναι αυτό που την κάνει αναντικατάστατη στις ζωές και στις κοινωνίες μας; Τι θα θέλαμε να σώσουμε αν ξαφνικά κάποια εξωτερική απειλή προσπαθούσε να την καταστρέψει; Τι μένει όταν η μνήμη μας δυσκολεύεται να θυμηθεί τις εικόνες που τη σημάδεψαν; Τις τελευταίες ημέρες της έκθεσης, σε μια συμβολική κίνηση, τα έργα θα εξαφανιστούν σταδιακά κατά τη διάρκεια μιας ημέρας και άνθρωποι-μνημεία θα τα αντικαταστήσουν, αναπαριστώντας τα.
Ομως, πριν από την απαραίτητη βόλτα στο Πομπιντού, περνάμε –αναγκαστικά, αφού εδώ μας αφήνει το τρένο– από το πρώτο έργο τέχνης της πόλης, τον σιδηροδρομικό σταθμό της. Αναφερόμενος συχνά ως «Σταθμός-Παλάτι», αποτέλεσε την κατοικία του Γερμανού Κάιζερ Γουλιέλμου Β΄ και από το 1975 έχει χαρακτηριστεί Ιστορικό Μνημείο της Γαλλίας.
Ο περίπατος στο Μετς μπορεί να γίνει με τα πόδια χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια – είναι ελάχιστες οι ανηφόρες και οι κατηφόρες. Υπάρχει πάντα η επιλογή της ενοικίασης ποδηλάτων από τον οργανισμό Mob d’Emploi, μια κοινωνική επιχείρηση που μέσα από σειρά δράσεων δραστηριοποιείται στη στήριξη νέων ανθρώπων οι οποίοι θέλουν να μπουν στην αγορά εργασίας. Κατευθυνόμαστε προς τα βόρεια με πρώτη στάση τον καθεδρικό ναό Saint Etienne, γνωστό ως «Το φανάρι του Θεού», καθώς φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή βιτρό στον κόσμο (συνολικής επιφάνειας 6.500 τ.μ.). Πρόκειται για έργα γοτθικών και αναγεννησιακών καλλιτεχνών, καθώς και μοντερνιστών, όπως ο Μαρκ Σαγκάλ. Στη συνέχεια σεργιανίζουμε στα στενάκια του Μετς, περνώντας από το κανάλι La Mosselle και τη γέφυρα Pont des Morts, όπου το ηλιοβασίλεμα τα χρώματα μπερδεύονται δημιουργώντας ένα υπέροχο ψηφιδωτό.
Κάνουμε στάση για ποτό στο La Quille, το μπαρ με τη μεγαλύτερη γκάμα γαλλικών κρασιών στην πόλη. Αν ωστόσο αυτό που έχει ανάγκη ο ουρανίσκος σας είναι μια παγωμένη μπίρα, τότε κατευθυνθείτε με τα μάτια κλειστά στο φιλόξενο Berthom με την εντυπωσιακή επιλογή από 56 ετικέτες μπίρας. Για κάτι πιο λόκαλ και για να μπείτε στο κλίμα της γαλλικής κουλτούρας, δοκιμάστε και το Les arrangés du bocal όπου παρελαύνει μια ενδιαφέρουσα συλλογή από rhum arrangé, δηλαδή ρούμι στο οποίο έχουν βουτήξει φρούτα και αρωματικά. Σπεσιαλιτέ φυσικά το ρούμι με μιραμπέλ, το φρούτο-σήμα κατατεθέν της περιοχής.
ΩΡΑ ΓΙΑ ΦΑΓΗΤΟ
Ολο αυτό το αλκοόλ μάς άνοιξε την όρεξη. Οι επιλογές φαγητού είναι πολλές στην πόλη, που έχει για σπεσιαλιτέ την κις λορέν. Σας προτείνουμε τρεις τοποθεσίες, γιατί τις δοκιμάσαμε, χορτάσαμε και περάσαμε καλά. Αυτό που μετράει, εκτός από το μενού, είναι το χαμόγελο των ανθρώπων που βρίσκονται στον χώρο. Και αυτό στο Μετς το υπογράφω: δεν γνωρίσαμε ούτε έναν κατσουφιασμένο, κάποιον που να θέλησε να διακόψει την κουβέντα με το «καλημέρα σας». Τουναντίον, όχι μόνο μας εξυπηρέτησαν, αλλά και μας έδωσαν τις καλύτερες διευθύνσεις για φαγητό ή ποτό. Σημαντικό πράγμα η αύρα των ανθρώπων, ειδικά αν προέρχεσαι από το μουντό Παρίσι, που φημίζεται για την… αγένεια των κατοίκων του.
Ο πρώτος γαστρονομικός προορισμός μας είναι το marché couvert, ένα από τα πιο ξακουστά marchés της Γαλλίας – κάτι σαν τις «δικές μας» λαϊκές αγορές με τα δεκάδες σταντ με τρόφιμα και λιχουδιές. Τις μεσημεριανές ώρες αναζητήστε το σταντ με τις ευωδιαστές σούπες – δεν έχει όνομα, θέλει ψάξιμο! Μια πιο κλασική επιλογή για γαλλική κουζίνα είναι το L’Imaginarium: δεν δυσκολεύτηκα να βρω στο μενού πιάτα να με εμπνεύσουν, το αντίθετο μάλιστα, δεν μπορούσα να αποφασίσω. Διάλεξα τελικά φιλέτο πάπιας σε κρούστα φουντουκιού, συνοδευόμενο από μήλα με μανιτάρια girolles και παρμεζάνα (20 ευρώ). Τέλος, στο Le p’tit Frontalier απολαύσαμε ανοιχτό ραβιόλι κοκοβιού, σε σάλτσα από τρούφα (23 ευρώ).
Το βράδυ, αφού επιστρέψαμε ξεθεωμένοι στα δωμάτιά μας, βαλθήκαμε να ξεφυλλίζουμε τα βιβλία που προμηθευτήκαμε στο τεράστιο βιβλιοπωλείο Hisler – Even (έχει μια ενδιαφέρουσα συλλογή από αγγλικούς τίτλους) και, φυσικά, αρχίσαμε να δοκιμάζουμε ξανά και ξανά τους υπέροχους vintage θησαυρούς που εντοπίσαμε στην μπουτίκ μεταχειρισμένων ρούχων και αξεσουάρ Le bardak, friperie et cie.
Αν έχετε χρόνο, βάλτε οπωσδήποτε στο πρόγραμμα λίγες ώρες χαλάρωσης στο χαμάμ Dar Layla της Μαροκινής Layla, η οποία μετέφερε το savoir faire της σ’ έναν χώρο ευεξίας διεθνών προδιαγραφών. Προσοχή: οι άντρες που έρχονται ασυνόδευτοι δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν.
Απαραίτητο είναι, βέβαια, και ένα πέρασμα από την πρώτη Οπερα της Γαλλίας –μία από τις παλαιότερες της Ευρώπης–, χτισμένη περί το 1750. Μην παραλείψετε επίσης να ενημερωθείτε για τις εκδηλώσεις που φιλοξενούνται στο ΒΑΜ et Trinités, συναυλιακό χώρο για σύγχρονη και όχι μόνο μουσική, και στο L’Arsenal για κλασική μουσική: συνδυάστε την επίσκεψή σας με μια βόλτα στην εσπλανάδα που το περιβάλλει – έναν καταπράσινο κήπο, χαρακτηριστικό δείγμα των πολλών ανοιχτών χώρων της πόλης.
Δεν θα πω ψέματα. Πριν έρθω στο Μετς, φοβόμουν πως πέρα από το Πομπιντού λίγα πράγματα θα με γοήτευαν. Αλλά η πόλη ξεπέρασε κάθε προσδοκία, όχι μόνο λόγω των αμέτρητων επιλογών της, αλλά κυρίως χάρη στη γενναιοδωρία των κατοίκων της. Προτείνεται ανεπιφύλακτα.
χρήσιμες πληροφορίες
Μετάβαση
Από την Αθήνα θα φτάσετε στο Μετς μέσω Παρισιού με απευθείας πτήσεις της Aegean και της Air France. Σε αναζήτηση που κάναμε στις 03.03.2017 για πτήσεις από 22.03.2017 έως 02.04.2017 οι τιμές ξεκινούσαν από 174 ευρώ. Aπό τον σιδηροδρομικό σταθμό Paris Est προς τον σταθμό Metz Ville το ταξίδι διαρκεί 1 ώρα και 25 λεπτά. Η αναζήτηση για τον μήνα Μάρτιο δίνει αποτελέσματα από 62 ευρώ με επιστροφή.
Διαμονή
• Resid’home Lorraine (10 Rue Lafayette, www.residhome.com). 130 περιποιημένα στούντιο-διαμερίσματα σε κομβικό σημείο, με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και 24ωρο check-in. Από 80 ευρώ.
• Hotel du Centre (14 Rue Dupont des Loges, www.hotelducentremetz.com). Ενα μικρό αλλά φιλόξενο ξενοδοχείο με 15 άνετα δωμάτια, κοντά στα αξιοθέατα της πόλης. Από 69 ευρώ.
• La Chambre de L’Ile (15 Rue de l’Horticulture, Longeville-lès-Metz, www.chambres-hotes.fr). Αν και έξω από το κέντρο, αξίζει την προσοχή σας: ευρύχωρα δωμάτια, λαχταριστό πρωινό και εξαιρετικές συμβουλές για βόλτες στην πόλη. Από 85 ευρώ.
Για κρατήσεις που αφορούν τη διαμονή σας επισκεφθείτε τo: www.booking.com
Φαγητό-Ποτό*
• Marché Couvert de Metz, Place de la Cathédrale • L’Imaginarium, 2 Rue de Paris • Le p’tit Frontalier, 3 Rue des Parmentiers
• La Quille, 27 Place de Chambre • Berthom, 24 Rue du Palais • Les arrangés du bocal, 34 Rue Taison
Αγορές*
• Hisler – Even, 1 Rue Ambroise Thomas, www.hisler-even.com.
• Le bardak, friperie et cie, 31 Rue des Allemands
Δραστηριότητες*
• Dar Layla, 17 Rue des Parmentiers, www.darlayla.fr
• Mob d’Emploi, 7 Place du Général de Gaulle, www.mobemploi.com. Eνοικίαση ποδηλάτων από 2 ευρώ την ημέρα.
Πολιτισμός*
• Centre Georges Pompidou Metz, 1 Parvis des Droits de l’Homme, www.centrepompidou-metz.fr.
• Opera de Metz, 4-5 Place de la Comédie, http://opera.metzmetropole.fr
• BAM et Trinités, 20 Boulevard d’Alsace, www.trinitaires-bam.fr
• L’Arsenal, 3 Avenue Ney, www.arsenal-metz.fr