Οι έρευνες που οργανώνει και δημοσιεύει ο Οργανισμός «διαΝΕΟσις», που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία και υποστήριξη του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, αποκτούν πλέον βάθος και δυνατότητα ουσιαστικής ενημέρωσης και ανάλυσης φαινομένων και εξελίξεων που καθορίζουν τη ζωή μας.
Η μεγάλη έρευνα με τον πολύ χαρακτηριστικό τίτλο «Τι πιστεύουν οι Ελληνες» για το 2017, διασφαλίζει αυτό ακριβώς που χρειαζόμαστε αφού, έπειτα από την περυσινή, έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε περισσότερο ρεαλιστές στις κρίσεις μας και, τελικώς, στις απαιτήσεις μας.
Το πιο άμεσο αλλά και το πλέον δυσάρεστο συμπέρασμα είναι ότι η συνέχεια της κρίσης διαβρώνει περαιτέρω την κοινωνία, οι ζημίες της οποίας γίνονται συνεχώς βαθύτερες από εκείνες που υπέστη η οικονομία. Η Ελλάδα διάγει το ένατο έτος κρίσης: στο τέλος τρέχοντος θα έχουμε κλείσει μία δεκαετία (2008 – 2017) προσαρμογών με επτά χρόνια βύθισης και τρία χρόνια εξισορρόπησης. Οχι μόνον επειδή η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υφίσταται καθίζηση και η ανεργία συντηρείται σε υπερδιπλάσιο επίπεδο εκείνου της Ευρωζώνης. Οχι μόνον επειδή οι επενδύσεις είναι ελάχιστες και δεν επαρκούν ούτε καν για τη συντήρηση του κεφαλαίου της χώρας. Οχι μόνον επειδή η αναδιανομή των εισοδημάτων στέλνει περισσότερους στην παγίδα της φτώχειας.
Αλλά επειδή η κοινωνία διαρκώς γίνεται πιο συντηρητική, πιο φοβισμένη, πιο απογοητευμένη, πιο εγωιστική. Η επιρροή της πρωθυπουργίας Τσίπρα σπρώχνει στην ψυχολογική παραίτηση και την υλική απαξίωση εκείνης της Ελλάδας που είχαμε δει ότι θα ήταν ικανή να το παλέψει με αξιώσεις, στη δεύτερη (έστω) ταχύτητα των αναπτυγμένων κρατών.
Μπορεί να πιστεύουμε ότι ξεχωρίζουμε για την ευφυΐα (73%) και ότι η χώρα μας είναι εξίσου μοντέρνα με την άλλη Ευρώπη (71,5%) ή ότι ανήκουμε στη μεσαία τάξη (58%). Ομως 8 στις 10 γυναίκες πιστεύουν στον Θεό, όπως άλλωστε και το 73% του πληθυσμού, το οποίο μάλιστα θεωρεί τη θρησκεία «σημαντική στη ζωή του» (65%), ενώ άθεο δηλώνει το 8%, ποσοστό υψηλότερο από τις ΗΠΑ αλλά χαμηλότερο από τη Σουηδία, όπου μπορεί η πλειονότητα να μην θρησκεύεται, έχει όμως πολύ υψηλή εκτίμηση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Η σύγκριση με τη Σουηδία είναι χρήσιμη αφού το 58% από εμάς έχει το κράτος αυτό ως υπόδειγμα. Είναι όμως εξίσου σίγουρο ότι δεν γνωρίζουμε αρκετά για το μεγαλύτερο σκανδιναβικό κράτος. Πόσοι, για παράδειγμα, από εμάς θα κάναμε όσα έκαναν εκείνοι όταν το 1992, μετά την έκρηξη της δικής τους «φούσκας» ακινήτων, κατάρρευσε το τραπεζικό και παρέσυρε το συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας προκαλώντας τεράστια κρίση;
Ισως πάλι, χάρη στη «διαΝΕΟσις» να κρατήσουμε κάποια αισιοδοξία αφού το 69% αναγνωρίζει ότι η κρίση «οφείλεται κυρίως στις δικές μας αδυναμίες» με μεγαλύτερη όλων (98%) την «ανεπάρκεια και διαφθορά των κυβερνήσεων»!