Τάφος ή βάθρο των λάμψεων;

2' 25" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Συχνά δεν υπάρχει διαφορά στο βαθμό αγανάκτησης για τις «αισθητικές επεμβάσεις» επί πραγματικού μνημείου και επί ομοιώματος. Την ίδια περίπου ένταση είχαν οι αντιδράσεις, όταν Γάλλος φωτογράφος έντυσε τους «Πολεμιστές του Ριάτσε» στο Εθνικό Μουσείο της Μεγάλης Ελλάδας στο Ρέτζιο Ντι Καλάμπρια με φούξια μποά, λεοπάρ στρινγκ και νυφικά πέπλα και αποθανάτισε αυτό το προκλητικό μίγμα αρχαίων και σύγχρονων χαρακτήρων και ταυτοτήτων -η διεύθυνση του μουσείου, που δεν γνώριζε, έσυρε τον καλλιτέχνη στα δικαστήρια· και όταν ομοιώματα γλυπτών από το δυτικό και ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα, ο Διόνυσος, ο Κέκροπας, ο Ιλισός, η Καλλιρρόη εμφανίστηκαν σε διαφήμιση του οίκου Gucci, να φορούν λουλουδάτα σορτς, να κρατούν γυναικείες τσάντες και κινητά – το εγχείρημα χαρακτηρίστηκε εικαστικός βανδαλισμός. (Ομως πώς θα υποφέραμε το βάρος των αριστουργημάτων αν κάποια προπετή πνεύματα δεν προσέθεταν στο υφάδι τους, τους θυσάνους της παιγνιώδους ειρωνείας τους;).

Πίσω από τις διαφορετικές προσεγγίσεις («για μια απλή φωτογράφιση στην Ακρόπολη η συζήτηση θα ήταν άλλου επιπέδου») κρύβονται στρώσεις προσχημάτων για την άρνηση «προσβολής» του απόλυτου συμβόλου. Μεταξύ των επιχειρημάτων των αρχαιολόγων υπέρ του «όχι» στην πρόταση Gucci ήταν το μέγεθος του συμβάντος, επίδειξη μόδας με 300 καλεσμένους, ήτοι καθίσματα, καμαρίνια για την εξυπηρέτηση των μοντέλων, όχι μια απλή φωτογράφιση χωρίς ανταλλάγματα, όπως της Nelly’s το 1928, του οίκου Ντιόρ το 1951 για το Paris-Match, ακόμη ακόμη και της Τζένιφερ Λόπεζ το 2008 (αν και δεν είχε περάσει από το ΚΑΣ, την άδεια είχε δώσει ο τότε υπουργός Πολιτισμού Μιχ. Λιάπης). Ωστόσο βεβήλωση του μνημείου είχε χαρακτηριστεί το 1992 και μια καθαρά γραφιστική επέμβαση, η διαφημιστική φωτογραφία με τους κίονες του Παρθενώνα σε σχήμα μπουκαλιού της Coca Cola. Είχε θεωρηθεί ευθεία «προσβολή» του απόλυτου συμβόλου. Ομως πάντα ο «πελάτης», για να να προκαλέσει αίσθηση, επιθυμεί την εμπλοκή του απόλυτου συμβόλου· ο οίκος Gucci αρνήθηκε τις εναλλακτικές που προσέφερε η ελληνική πλευρά, τον προαύλιο χώρο του Ηρωδείου, το Ανδηρο Πικιώνη, το Ολυμπιείο… Αλλά μήπως και όσοι κρεμούν τα πανό τους στο ιερό βράχο, ακριβώς την εμπλοκή στη διαμαρτυρία τους, του «διεθνούς συμβόλου τελειότητας» δεν λαχταρούν; Πώς αλλιώς η εικόνα θα κάνει τον γύρο του κόσμου; «Αν δοθεί τώρα η Ακρόπολη στην Gucci, αύριο σε άλλη εταιρεία και μεθαύριο σε άλλη, τελικά αυτό το υπέρτατο μνημείο θα καταντήσει ένα σκηνικό», είπε το ΚΑΣ. Θα γίνει ο «τάφος» των λάμψεων, θα πάψει να είναι ιερό.

Υπάρχει η άποψη ότι οι ισχυροί πολιτισμοί δεν κοιτούν πίσω -ο Περικλής έχτισε τον Παρθενώνα πάνω σε άλλον ή άλλους ναούς-, δεν καταχρώνται τη σοβαρότητα, παίζουν με τις αξίες και ευφραίνονται γεννώντας τες και καταστρέφοντάς τες· ενώ οι αδύναμοι πολιτισμοί προσδένονται στο παρελθόν, ενδύουν τις λαμπρές του «στιγμές» όχι μόνο με όλα τα κατηγορήματα του αιώνιου, αλλά και του θείου. Οντως;

Το βέβαιο πάντως είναι ότι σήμερα δεν ζούμε μια χρυσή εποχή. Επιβιώνουμε εξαρτώμενοι απ' ό,τι μας κάνει να νιώθουμε περήφανοι κι ασφαλείς. Το ζήτημα ωστόσο παραμένει. Διότι ακόμη και στις σημερινές έρημες μέρες, άλλοι ξέρουν να γεύονται την αιωνιότητα και άλλοι καταποντίζονται μέσα της.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή