Από τις εκλογές της 26ης Μαΐου και μετά, κάτι έχει αλλάξει στην πολιτική ζωή της χώρας. Κι αυτό δεν οφείλεται μόνο στο γεγονός ότι διανύουμε το διάστημα ανάμεσα σε δύο εκλογικές αναμετρήσεις. Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποδυναμωμένη και απογυμνωμένη από επιχειρήματα. Στελέχη της σχολιάζουν και μετά ανακαλούν, δηλώνουν ότι αυτά που είπαν παρερμηνεύθηκαν ή ότι ήταν ειλικρινείς αλλά δεν εκτιμήθηκαν. Στην προσπάθειά τους να δημιουργήσουν αναχώματα στη διολίσθηση, κάνουν μεγαλύτερα λάθη.
Ο πρωθυπουργός υπογράμμισε πρόσφατα, με αφορμή την έκθεση της Κομισιόν για την ελληνική οικονομία: «Μία εβδομάδα πριν από τις ευρωεκλογές, έχοντας πλήρη επίγνωση του ρίσκου που πήρα, είπα την πλήρη αλήθεια στον ελληνικό λαό, ότι η ψήφος έχει χαρακτήρα ψήφου εμπιστοσύνης στα μέτρα στήριξης και ελάφρυνσης που ανακοίνωσε η κυβέρνηση λίγες ημέρες νωρίτερα».
Η «πλήρης αλήθεια» εξουθενωμένη και καταρρακωμένη, χρησιμοποιείται ασυναρτήτως σαν να είναι η τελευταία επίκληση μιας μαγικής φράσης, που έχει τη δύναμη να αλλάξει το σκηνικό. Αλλά επειδή μάλλον κι ο ίδιος νιώθει ότι τα μαγικά φίλτρα ξεθυμαίνουν, ενίσχυσε το μείγμα με μια δόση τρόμου: «Ο δρόμος της επιστροφής στα μνημόνια, στις μαύρες ημέρες και στις σκληρές πολιτικές των μνημονίων και της λιτότητας δεν έχει κλείσει οριστικά». Και, βέβαια, η επωδός είναι η αναμενόμενη: ο μόνος τρόπος να κλείσει είναι «η επιλογή του λαού στην κρίσιμη κάλπη της 7ης Ιουλίου».
Η κυβερνητική πλευρά δεν κρύβει τον εκνευρισμό της. Η έλλειψη πυξίδας είναι θλιβερό θέαμα. Η ασύντακτη υποχώρηση δεν βοηθάει τον ρόλο της ως αξιωματικής αντιπολίτευσης στην επόμενη Βουλή. Μια απαξιωμένη αντιπολίτευση δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε έναν πειστικό κοινοβουλευτικό έλεγχο, απολύτως απαραίτητο για την ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας.
Από την πλευρά της η Ν.Δ. ενισχύει, διά του προέδρου της, το μήνυμα ενότητας και συνοχής. Εχει ρίξει τους τόνους τής αντιπαράθεσης, προβάλλει την προοπτική μιας καλύτερης επόμενης μέρας για τη χώρα, μιας αλλαγής πορείας. Η συνεργασία, τα αναπτυξιακά σχέδια, πολλή δουλειά από όλους, η πρόθεση για ένα μεταρρυθμιστικό νοικοκύρεμα, είναι τα στοιχεία που συναντάει κανείς στις συνεντεύξεις και δημόσιες τοποθετήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη. Μια καθησυχαστική και ταυτόχρονα ελπιδοφόρα αύρα.
Οπως και να έχει, μπορεί μια ισχυρή επόμενη κυβέρνηση να είναι, πρωτίστως, το ζητούμενο, αλλά είναι αναγκαία και μια αντιπολίτευση που να πατάει στα πόδια της, για την ισορροπία του κοινοβουλευτικού συστήματος.
Η πορεία του ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα χρήσιμο μάθημα που πρέπει να αφομοιωθεί: υπερβολική αυτοπεποίθηση, αλαζονεία, φόβος για το πολιτικό μέλλον του, ένα ιδιοτελές κράμα συστημισμού και αντισυστημισμού, που έγερνε προς τη μια ή την άλλη πλευρά, κλείνοντας το μάτι όποτε συνέφερε στην ανομία, οδήγησαν σε εσφαλμένες εκτιμήσεις κι αυτές με τη σειρά τους στην απομάκρυνση από την πραγματικότητα, στην ήττα. Το νέο αυτή τη στιγμή για τη χώρα θα είναι η επιστροφή στις ράγες της κανονικότητας. Επαναστατική πολιτική συμπεριφορά θα είναι το μέτρο, η κοινή λογική, η αμοιβαία ανοχή και αυτοσυγκράτηση. Το μήνυμα ότι η κυβέρνηση που θα αναδειχθεί από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, δεν θα εγκλωβιστεί στην αυτάρκεια, επαναφέροντας την πόλωση, το «εσείς φταίτε», την «καμένη γη». Η πρόκληση θα είναι να «παραβιάσει» τους επαναλαμβανόμενους κώδικες συμπεριφοράς, την εκδικητική υπεροψία του νικητή απέναντι στον ηττημένο, δείχνοντας τόλμη και ψυχραιμία, αποφεύγοντας σπασμωδικές κινήσεις. Η χώρα χρειάζεται αφύπνιση και ανάρρωση, όπως όταν βγαίνει κανείς από μια μακροχρόνια ασθένεια.
Καθόλου τυχαία οι Steven Levitsky και Daniel Ziblatt, στο πολυσυζητημένο βιβλίο τους «Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες» (εκδ. Μεταίχμιο), επιλέγουν από τους Μύθους του Αισώπου, την ιστορία με το άλογο και το ελάφι. Οι δυο τους είναι εχθροί και το άλογο ζητεί από έναν κυνηγό να το βοηθήσει να εκδικηθεί το ελάφι. Ο κυνηγός συναινεί, αλλά ζητεί από το άλογο να το σελώσει και να του περάσει χαλινάρια. Οταν η εκδίκηση τελειώνει και επιθυμεί την ελευθερία του, ο κυνηγός απαντά: «Τώρα που σε έχω ζεμένο και σελωμένο, προτιμώ για ένα διάστημα να σε κρατήσω έτσι».