Κάποιοι πολιτικοί με τον λόγο και τη δράση τους δημιουργούν την αίσθηση πως θα υπάρχουν στην πολιτική για πάντα, όπως οι τοίχοι του Κοινοβουλίου. Αλλά όταν έρχεται η στιγμή που αποχωρούν, ιδίως όταν αυτό γίνεται πρόωρα και απροσδόκητα όπως στην περίπτωση του Ευάγγελου Βενιζέλου, η υπενθύμιση της προσωρινότητας αναθεωρεί το νόημα όλων όσα χαρακτήρισαν τη διαδρομή τους. «Θα ήθελα, πραγματικά, να απευθυνθώ σήμερα σε όλες και όλους τους βουλευτές, πρωτίστως όμως να απευθυνθώ στην αίθουσα. Οι τοίχοι της αίθουσας αυτής έχουν αυτιά και μνήμη», είπε ο κ. Βενιζέλος κατά τη χθεσινή αποχαιρετιστήρια ομιλία του στο Κοινοβούλιο, η οποία έγινε μόνο μπροστά στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και σε μέλη των νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, αφού η αντιπολίτευση είχε αποχωρήσει από τη συζήτηση για την κύρωση του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
«Η κοινοβουλευτική ιστορία είναι το πιο σημαντικό, ίσως, τμήμα της συνολικής ιστορίας του έθνους τους δύο αιώνες ζωής του νέου ελληνικού κράτους. Στις κοινοβουλευτικές συζητήσεις και στα πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων συμπυκνώνονται η αγωνία, η εμπειρία, τα επιτεύγματα, οι ήττες και οι νίκες του έθνους. Είναι το corpus του συνολικού κεκτημένου του τόπου».
Κάλεσμα ενότητας
Ο κ. Βενιζέλος έχει εμπλουτίσει ποικιλοτρόπως αυτό το corpus κατά τη διάρκεια των 26 ετών στα οποία υπηρέτησε τη Δημοκρατία ως βουλευτής, υπουργός, πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρος κυβερνήσεων συνεργασίας. Ποτέ όμως δεν βρέθηκε τόσο σταθερά και τόσο έντονα στην πρώτη γραμμή όσο τα τελευταία οκτώ χρόνια, από τότε που ανέλαβε υπουργός Οικονομικών τον Ιούνιο του 2011. Καταξιώθηκε στη συνείδηση πολλών ως ένας από τους κυριότερους πρωταγωνιστές για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, αλλά και για τη θωράκιση της δημοκρατίας και των θεσμών. «Η σύγχρονη δημοκρατία θα είναι αντιπροσωπευτική ή δεν θα υπάρχει», τόνισε με έμφαση. Η φράση αυτή μπορεί να ερμηνευθεί ως παρακαταθήκη, αλλά και ως προειδοποίηση απέναντι στον δονκιχωτισμό της «αμεσοδημοκρατίας» που γίνεται απαρχή εθνικών περιπετειών και διχασμού των κοινωνιών – και όχι μόνο στην Ελλάδα.
Η ομιλία ήταν ένας κλασικός βενιζελικός συνδυασμός ακαδημαϊκού κύρους και πολιτικής δεινότητας. Το πρώτο μέρος της αφιερώθηκε σε ένα masterclass, σε μια ανάλυση λεπτών εννοιών γύρω από το ειδικό θέμα της συνεδρίασης. Το υπόλοιπο ήταν ένα κάλεσμα σε όλους τους βουλευτές που θα εκλεγούν στην επόμενη Βουλή να αντιληφθούν τη σημασία της εθνικής ενότητας και την «ανάγκη προστασίας και ενίσχυσης του ρόλου του Κοινοβουλίου ως συμβολικού τόπου της Δημοκρατίας».
Δεν έλειψαν οι αιχμές στον ΣΥΡΙΖΑ –για τις ακρότητες του 2015 και τα ζητήματα της Δικαιοσύνης–, που όμως αυτή τη φορά έγιναν με ύφος δασκάλου και όχι αντιπάλου. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ διαισθάνθηκαν την ειρωνεία της Ιστορίας που τους επέβαλε να είναι οι μοναδικοί μάρτυρες της αποχαιρετιστήριας ομιλίας του κυριότερου πολέμιου της κυβερνητικής πολιτικής τους. Και δεν δίστασαν να υπερβούν τις διαχωριστικές γραμμές. Ο κ. Βενιζέλος έκλεισε λέγοντας ότι θα παραμείνει «μάχιμος και ενεργός πολίτης» και οι τοίχοι του Κοινοβουλίου αντήχησαν από ένα θερμό χειροκρότημα σε κλίμα συγκινησιακής φόρτισης.