Στα τρία μεγάλα κύματα ανταγωνισμού που αντιμετώπισε η «Πλαίσιο Computers» στα 50 χρόνια ιστορίας της αναφέρεται ο ιδρυτής της επιχείρησης Γιώργος Γεράρδος. Με αφορμή τα 50 χρόνια από την ίδρυση της επιχείρησης, ο κ. Γεράρδος εξιστορεί την πορεία της μέσα στις πρώτες πέντε δεκαετίες ζωής, παρουσιάζοντας τις επιτυχίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετώπισε. Παράλληλα αναφέρεται και στα επόμενα βήματα που πρόκειται να ακολουθήσει η εταιρεία, σημειώνοντας ότι πολύ σύντομα η «Πλαίσιο Computers» θα εισέλθει στην αγορά των αποκαλούμενων λευκών συσκευών.
– Πώς προέκυψε το Πλαίσιο ως επιχειρηματική ιδέα και ποιες ανάγκες στόχευε να ικανοπoιήσει;
– Ως τριτοετής φοιτητής στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ, διαπίστωσα ότι υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις χρεώσεις μεταξύ Αθήνας και Θεσσαλονίκης σε είδη σχεδίου. Καθώς μεσολαβούσαν διάφοροι ενδιάμεσοι, οι διαφορές στις τιμές ήταν σημαντικές. Η πρώτη παραγγελία που έβαλα λόγω αυτών των διαφορών στις χρεώσεις ήταν έξι σχεδιαστήρια, τα οποία παρήγγειλα από τη Γερμανία και που διέθεσα σε συμφοιτητές μου σε πολύ καλή τιμή για τους ίδιους, αλλά με σημαντικό προσωπικό κέρδος. Τότε συνειδητοποίησα τα οφέλη της μείωσης της εφοδιαστικής αλυσίδας. Εισάγοντας απευθείας από τον κατασκευαστή και διαθέτοντας χωρίς μεσάζοντες στον καταναλωτή –μια πολιτική που ακολουθούμε μέχρι σήμερα– καταφέρνουμε να είμαστε ανταγωνιστικοί στις τιμές. Το μοντέλο αυτό ήταν πρωτόγνωρο για την εποχή εκείνη του 1969. Η πρώτη αυτή επιτυχής πώληση έφερε την ιδέα της δημιουργίας μιας προσωπικής επιχείρησης. Αυτή δημιουργήθηκε Στουρνάρη 24, σε ένα χώρο 12 τ.μ. με αρχικό κεφάλαιο 80.000 δραχμών, που συγκέντρωσα από φίλους και συγγενείς. Πωλούσα κυρίως σχεδιαστήρια σε μηχανικούς. Τα είδη αυτά αποτελούσαν τα τεχνολογικά εργαλεία της εποχής. Υπολογιστής ήταν ο λογαριθμικός κανόνας και plotter το σχεδιαστήριο, οι χάρακες κ.λπ.
– Η επιτυχία ήρθε αμέσως και ποιος ήταν ο ανταγωνισμός σε αυτά τα πρώτα βήματα;
– Ανταγωνισμός υπήρχε. Ο Πάλλης στην Μπουμπουλίνας, ο Πριόβολος στην πλατεία Αγ. Θεοδώρων, ο Χρυσικόπουλος στην Πατησίων. Το θετικό στη νέα αυτή δραστηριότητα ήταν ότι ήμουν ο ίδιος χρήστης των προϊόντων που πωλούσα. Ως χρήστης γνώριζα σε βάθος τα προϊόντα και σε ποιους ταιριάζουν. Παρείχα έτσι ένα είδος συμβουλών που οι πρώτοι πελάτες το εκτίμησαν και δημιούργησα καλή φήμη. Οι δυσκολίες που αντιμετώπισα τότε ήταν περισσότερο προσωπικές παρά επαγγελματικές. Καθώς δεν είχα ολοκληρώσει τις σπουδές μου και τη στρατιωτική θητεία μου. Να σκεφτείτε ότι το 1976 διοικούσα το Πλαίσιο, μια μικρομεσσαία επιχείρηση με 13 εργαζομένους, από το μοναδικό τηλέφωνο του Κέντρου Ψυχαγωγίας Μονάδας (ΚΨΜ) στον Εβρο, όπου υπηρετούσα. Ηταν δύσκολες στιγμές, τόσο το να περιμένεις στην ουρά για ώρες να πραγματοποιήσεις ένα τηλεφώνημα, αλλά και να δίνεις κατευθύνσεις έχοντας μια ουρά ανθρώπων πίσω σου…
– Η πληροφορική πότε εισέρχεται στο προϊοντικό χαρτοφυλάκιο;
– Nομίζω ότι ήταν πάντοτε, σε διάφορες μορφές της. Η «Πλαίσιο» εξαρχής στήθηκε ως τεχνολογική εταιρεία. Η αρχή έγινε με τον λογαριθμικό κανόνα, στη συνέχεια με τα calculators τεσσάρων πράξεων, ακολούθησαν τα επιστημονικά calculators της Hewlett-Packard και της Texas Instruments. Στις αρχές δεκαετίας του ‘80 ήρθαν οι πρώτες παιγνιδομηχανές, Spectrum, Commodore κ.λπ. Αυτό που δεν γνωρίζουν πολλοί είναι ότι αρκετοί μηχανικοί είχαν αναπτύξει πολλά προγράμματα, ακόμη και στατικών μελετών κτιρίων, πάνω σε Spectrum και Amstrad υπολογιστές. Βεβαίως η μεγάλη ανάπτυξη και διείσδυση των Η/Υ συντελείται στα μέσα της δεκαετίας του ‘80, με τον IBM PC. Η «Πλαίσιο» ακολούθησε όλες αυτές τις εξελίξεις και ήταν πάντοτε μπροστά, εξυπηρετώντας τις ανάγκες μιας ομάδας επαγγελματιών, με αυξημένες υπολογιστικές δυνατότητες. Ενας μηχανικός είχε πάντοτε μεγαλύτερες απαιτήσεις σε υπολογιστική ισχύ από ένα δικηγόρο ή λογιστή. Απόδειξη της τεχνογνωσίας που έχουμε αναπτύξει αποτελεί η επιβίωση του brand name του Turbo-X, πλέον των 30 ετών. Μέχρι σήμερα έχουμε πωλήσει πάνω από 1,5 εκατομμύριο Turbo-X υπολογιστές και συνεχίζουμε. Πρακτικά είναι το μόνο brand name Η/Υ της δεκαετίας του ’80 που έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα.
– Το χρηματιστήριο πόσο βοήθησε την ανάπτυξη της επιχείρησης;
– Η έκδοση που πραγματοποιήσαμε κατά τη δημόσια εγγραφή ήταν πολύ μικρή. Η εταιρεία άντλησε την εποχή εκείνη (1999) 460 εκατ. δρχ. (σ.σ. περίπου 1,35 εκατ. ευρώ). Εκτοτε δεν πραγματοποιήσαμε άλλη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και τα κεφάλαια που αντλήσαμε μέσω της δημόσιας εγγραφής δεν τα είχαμε ιδιαίτερα μεγάλη ανάγκη. Η εταιρεία ήταν όλα τα προηγούμενα χρόνια κερδοφόρος και διέθετε ισχυρές ταμειακές ροές που στήριζαν την ανάπτυξή της με ίδια κεφάλαια. Σας αναφέρω μόνον ότι αντλήσαμε 1,3 εκατ. ευρώ το 1999 και τα επόμενα 20 χρόνια δώσαμε συνολικά 67 εκατ. ευρώ σε μερίσματα. Ενας μέτοχος που αγόρασε μετοχές το 1999, μέχρι τώρα έχει πάρει τα χρήματά του πίσω στο 10πλάσιο και συνεχίζει να κατέχει τις μετοχές. Πάντως, η είσοδος μας στο Χ.Α. προσέδωσε στην επιχείρησή μας νέο status και μια διαφορετική εικόνα, που συνολικά θεωρώ μας έχει ωφελήσει.
– Ποιες ήταν οι πιο δύσκολες στιγμές στην επιχειρηματική πορεία σας;
– Δυσκολίες υπήρχαν πάντοτε. Σίγουρα αρνητικά γεγονότα ήταν η ολοσχερής καταστροφή από πυρκαγιά του καταστήματός μας στη Στουρνάρη, δύο φορές, μία το 1985 (σ.σ. επεισόδια Καλτεζά) και μία το 2008 (σ.σ. επεισόδια Γρηγορόπουλου). Ειδικά μετά το 2008, αν και οι πωλήσεις ανέκαμψαν, το κατάστημα της Στουρνάρη σταμάτησε για πρώτη φορά να αποτελεί τη «ναυαρχίδα» των πωλήσεων. Επίσης δύσκολη στιγμή ήταν και το 2015, με τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls), παρόλο που οφείλω να ομολογήσω ότι τόσο οι τράπεζες όσο και οι προμηθευτές μας μάς στήριξαν.
– Την κρίση του 2008 πώς την αντιμετωπίσατε και κατά πόσον αυτή έπληξε την εταιρεία;
– Οι πωλήσεις αναμφίβολα μειώθηκαν. Η συνολική πορεία ωστόσο νομίζω ότι παρέμεινε ιδιαίτερα ικανοποιητική. Σε όρους κερδοφορίας και ελεύθερων ταμειακών ροών, τίποτε δεν άλλαξε για την επιχείρηση. Απόδειξη είναι ότι σε όλες τις χρήσεις που ακολουθούν το 2008, δηλαδή στα χρόνια της ελληνικής κρίσης, δεν σταματήσαμε να δίνουμε μέρισμα στους μετόχους μας. Επίσης διατηρήσαμε άθικτο το δίκτυό μας, δηλαδή δεν κλείσαμε κανένα κατάστημα, και επιπλέον δεν απολύσαμε ούτε ένα εργαζόμενο. Εξίσου σημαντικό είναι ότι συνεχίζουμε να δίνουμε μισθούς του 2008. Δεν μειώσαμε τις αποδοχές, σε αντίθεση με ανταγωνιστές μας που μείωσαν προσωπικό και μισθοδοσία. Σίγουρα όμως μετριάσαμε τους ρυθμούς ανάπτυξης του δικτύου, παρόλο που αυτό ποτέ δεν σταμάτησε να αναπτύσσεται, όπως έδειξε η περίπτωση των νέων καταστημάτων μας σε Αγία Παρασκευή και Χανιά.
– Το φαινόμενο Amazon πόσο σας απασχολεί και πώς θα εξελιχθεί το εμπόριο στο μέλλον;
– Σίγουρα το φαινόμενο Amazon δείχνει την κατεύθυνση όπου κινείται η αγορά. Εμείς, στην Ελλάδα, παρόλο που τοποθετηθήκαμε έγκαιρα στην αγορά, έχουμε καθυστερήσει στην αξιοποίηση των νέων αυτών τεχνικών πώλησης. Σήμερα πραγματοποιούμε περίπου το 8% των πωλήσεων μας ηλεκτρονικά. Ωστόσο, όλα δείχνουν ότι οι 8 στους 10 πελάτες μας έχουν συμβουλευθεί τον δικτυακό μας τόπο πριν έρθουν να αγοράσουν. Δυστυχώς στη χώρα μας οι εξελίξεις καθυστερούν. Το ίδιο είχε συμβεί και με τους καταλόγους προϊόντων που εισαγάγαμε πρώτοι εμείς το 1995. Στις ΗΠΑ οι κατάλογοι αυτοί αξιοποιούνταν δεκαετίες πριν. Πάντως οι κατάλογοι μας έδωσαν μεγάλη ώθηση, πρώτον, γιατί το σύνολο της αγοράς συνειδητοποίησε ότι οι χρεώσεις είναι ίδιες για όλους, και, δεύτερον, έθεσαν τις βάσεις για το σύγχρονο πολυκαναλικό δίκτυο διανομής που αξιοποιούμε σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του ηλεκτρονικού μας καταστήματος.
– Δεν φοβάστε μια Amazon μήπως σας βγάλει από την αγορά;
– Ο ανταγωνισμός είναι πάντοτε καλοδεχούμενος. Αυτός μας κάνει καλύτερους. Πρέπει ωστόσο να σας αναφέρω ότι μέχρι τώρα αντιμετωπίσαμε τρία κύματα, ισχυρού ανταγωνισμού. Το πρώτο ήταν όταν στη δεκαετία του ‘80, όποιος ενδιαφερόταν να αγοράσει ένα υπολογιστή περνούσε από όλα τα καταστήματα της Στουρνάρη να βρει τον πιο φθηνό. Την εποχή εκείνη, λειτουργούσαν 55 καταστήματα ανταγωνιστικά της «Πλαίσιο» σε Σουρνάρη, Σολωμού και σε άλλα στενά. Το δεύτερο κύμα το αντιμετωπίσαμε τη δεκαετία του ‘90. Οι Ελληνες επιχειρηματίες έχοντας αντλήσει δισ. δραχμές από το Χ.Α., έβαλαν πλώρη να κατακτήσουν την αγορά πληροφορικής. Εκείνη την περίοδο θεωρούσαν ότι ένα δίκτυο 20-30 καταστημάτων και μερικά δισ. δραχμές σε διαφήμιση ήταν αρκετά να κερδίσουν την αγορά. Τέλος, τη δεκαετία του 2000 ήρθαν οι μεγάλες ξένες αλυσίδες προϊόντων ηλεκτρονικών. Εμείς τότε είχαμε έσοδα 300-400 εκατ. ευρώ κι εκείνοι έσοδα πολλών δισ. ευρώ. Ωστόσο, δεν ήταν εύκολο να διεμβολίσουν την αγορά μας και μην αναφέρω ότι οι περισσότεροι ήρθαν, είδαν και… απήλθαν. Κάθε αγορά έχει τα δικά της μυστικά και το γεγονός ότι πέτυχες σε μια αγορά δεν σημαίνει μονοσήμαντα ότι θα επιτύχεις και στην επόμενη. Το ίδιο συνέβη και με πολλούς από εμάς, που έχοντας σημαντικά (χρηματιστηριακά) κεφάλαια θελήσαμε να εισέλθουμε σε άλλες αγορές. Λίγες ελληνικές επιχειρήσεις το κατάφεραν αυτό.
Προτιμώ να αναπτύσσω παρά να εξαγοράζω
«Οι εξαγορές και οι συγχωνεύσεις (επιχειρήσεων), δεν με ενθουσιάζουν», λέει ο Γιώργος Γεράρδος. Ο ίδιος σημειώνει ότι τόσο κατά την περίοδο του Χρηματιστηρίου όσο και κατά την περίοδο της ελληνικής κρίσης, έγινε δέκτης προτάσεων εξαγοράς πολλών επιχειρήσεων. Ωστόσο, σπανίως ανταποκρίθηκε. «Μια επιχείρηση που φτάνει στο στάδιο να πωληθεί, σημαίνει ότι κάτι δεν κάνει καλά και γι’ αυτό βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Προσωπικά προτιμώ να αναπτύσσω ο ίδιος μια δραστηριότητα που παρουσιάζει επιχειρηματικό ενδιαφέρον, παρά να την εξαγοράσω. Η διαδικασία αυτή μπορεί σε κάποιους να έδωσε πρόσθετη ώθηση, ειδικά την περίοδο της άνθησης του Χρηματιστηρίου, ωστόσο υπήρξε και πηγή δεινών για αρκετούς από αυτούς. Θα έλεγα ότι είμαι οπαδός της οργανικής ανάπτυξης της επιχείρησης». Για τους ίδιους περίπου λόγους, ο ιδρυτής της Πλαίσιο, θεωρεί δραστηριότητες όπως τα losigtics και call centers, ότι αποτελούν πυρήνα των δραστηριοτήτων της επιχείρησης. «Το θεωρώ παράλογο σε έναν επιχειρηματία λιανικής να δώσει την επαφή του με τον πελάτη του στην Α ή στη Β εταιρεία τηλεφωνικής εξυπηρέτησης. Στην εταιρεία μας, χωρίς να περιαυτολογήσω, έχουμε την εικόνα της καθεμιάς από τις 330.000 επιχειρήσεις πελάτες μας σε μια οθόνη του υπολογιστή. Αυτή η πληροφορία έχει τεράστια αξία για την επιχείρησή μας. Το ίδιο ισχύει για τα logistics που έχουμε αναπτύξει και μέχρι σήμερα στήριξαν τη λειτουργία της επιχείρησης».
Στην Πέτρου Ράλλη το πρώτο κατάστημα λευκών συσκευών της «Πλαίσιο»
Μέσα στο καλοκαίρι θα γίνει η είσοδος της «Πλαίσιο Computers» στις αποκαλούμενες λευκές συσκευές. H διοίκηση της επιχείρησης θα εγκαινιάσει το πρώτο κατάστημα διάθεσης λευκών συσκευών στη Νίκαια, επί της λεωφόρου Πέτρου Ράλλη (πλησίον στη διασταύρωσή της με τη λ. Κηφισού). Στο παρελθόν κατάστημα διατηρούσε εκεί η πάλαι ποτέ Ηλεκτρονική Αθηνών. «Είναι ένα σημείο με μεγάλη κίνηση, σούπερ μάρκετ και άλλες επιχειρήσεις στην παρακείμενη έκταση που ελκύει το καταναλωτικό ενδιαφέρον», παραδέχεται ο κ. Γεράρδος. «Θα είναι το πρώτο κατάστημά μας με λευκές συσκευές που θα λειτουργήσουμε μέσα στο καλοκαίρι. Θα έχει συνολική έκταση 2.500 τ.μ. Πιστεύουμε σε αυτή την αγορά, καθώς πλέον στις λευκές συσκευές υπεισέρχεται σε μεγάλο βαθμό η τεχνολογία και πλέον η λειτουργία τους απαιτεί μια αυξημένη φροντίδα από την πλευρά του χρήστη. Τα βήματά μας θα είναι μετρημένα, παρόλο που η δημιουργία του νέου αυτού καταστήματος θα απορροφήσει σημαντικό μέρος των φετινών επενδύσεων ύψους 10 εκατ. ευρώ. Τα υπόλοιπα θα διοχετευθούν στην αναβάθμιση των υποδομών της επιχείρησης, τόσο στην πλευρά της πληροφοριακής και διαδικτυακής της υποδομής όσο και στην αναβάθμιση των καταστημάτων και των υποδομών στο κέντρο logistics της Μαγούλας».
Αναφερόμενος τέλος στην εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας και των καταναλωτικών συνηθειών, ο ιδρυτής της «Πλαίσιο Computers» σημειώνει ότι η αγορά συνολικά έχει αγγίξει τον «πάτο του βαρελιού», έχει προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες και ότι από εδώ και στο εξής μόνον ανοδικά θα κινηθεί. «Αυτό δεν σημαίνει ότι θα αναπτυχθούμε στους εντυπωσιακούς ρυθμούς των περασμένων δεκαετιών, αλλά σίγουρα θα υπάρξει μια συντηρητική ανάπτυξη».