100 χρόνια «Κ»: Ιστορικά πρωτοσέλιδα – Το δημοψήφισμα του 1935

100 χρόνια «Κ»: Ιστορικά πρωτοσέλιδα – Το δημοψήφισμα του 1935

1' 45" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

3 Νοεμβρίου 1935. Ο ελληνικός λαός καλείται στις κάλπες για να επιλέξει εάν επιθυμεί ή όχι την επαναφορά της βασιλείας. Στην πραγματικότητα, καλούνταν απλώς να επικυρώσει ένα τετελεσμένο, μιας και είχε προηγηθεί απόφαση της Βουλής που τοποθετούνταν υπέρ της επιστροφής του βασιλιά Γεωργίου Β΄, ο οποίος ζούσε στο Λονδίνο μετά την απομάκρυνσή του το 1924.

Το οκτάμηνο που προηγήθηκε ήταν ιδιαίτερα πυκνό σε πολιτικό επίπεδο. Την 1η Μαρτίου είχε εκδηλωθεί αντιμοναρχικό κίνημα, με την έγκριση των Βενιζέλου και Πλαστήρα, με στόχο ακριβώς την αποτροπή της παλινόρθωσης της μοναρχίας. Το αποτυχημένο κίνημα ακολούθησαν καταδίκη και δημόσια καθαίρεση των αξιωματικών που συμμετείχαν, εκτέλεση κάποιων από αυτούς και εκλογές (9 Ιουνίου) με αποχή των βενιζελικών.

Στις 10 Οκτωβρίου εκδηλώνεται ακόμη ένα κίνημα. Φιλοβασιλικοί ανώτατοι αξιωματικοί (Παπάγος, Ρέππας, Οικονόμου), σε συνεννόηση με τον Γ. Κονδύλη, εξαναγκάζουν τον Τσαλδάρη σε παραίτηση. Στη συνέχεια, ο Κονδύλης εγκαθιδρύει δικτατορία, καταργεί την Αβασίλευτη Δημοκρατία, επαναφέρει προσωρινά το Σύνταγμα του 1911 και αναλαμβάνει αντιβασιλέας, ενώ διατηρεί και το αξίωμα του πρωθυπουργού.

Το πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί λειτουργούσε εκβιαστικά για τη λαϊκή βούληση και ευνοούσε την επάνοδο της βασιλείας. Μπορεί ο στρατιωτικός νόμος να είχε αρθεί, ωστόσο αυτό έγινε μόλις μία εβδομάδα πριν από το δημοψήφισμα, ενώ λίγο πριν στηθούν οι κάλπες εκτοπίστηκαν στη Μύκονο οι Αλ. Παπαναστασίου και Γ. Παπανδρέου. Επιπλέον, η λογοκρισία έβαζε φραγμό στις υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας απόψεις.

Σύμφωνα με το αποτέλεσμα που ανακοινώθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών, το 97,88% των ψηφισάντων τοποθετήθηκε υπέρ της Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Ποσοστό εξωπραγματικό, στο οποίο συνέβαλε και η αποχή των φιλοβενιζελικών κομμάτων. Και μόνο το ποσοστό θα αρκούσε για να χαρακτηριστεί το δημοψήφισμα διαβλητό και νόθο – όπως συνήθως μνημονεύεται. Τον χαρακτηρισμό «νόθο» ενισχύει το γεγονός ότι ψήφισαν 350.000 άτομα περισσότερα από τις εκλογές του 1932, όταν η αποχή ήταν μικρότερη. Η παραβίαση των εκλογικών κανόνων ήταν τόσο εκτεταμένη, ώστε κάποια στιγμή οι Αρχές ζήτησαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες να σταματήσουν να στέλνουν εκλογικά αποτελέσματα, καθώς ο αριθμός των εκλογέων είχε ήδη συμπληρωθεί…

100 χρόνια «Κ»: Ιστορικά πρωτοσέλιδα – Το δημοψήφισμα του 1935-1

«Και προ αυτού [του δημοψηφίσματος] και κατ’ αυτό Βασιλεία υπήρχε και μετ’ αυτό Βασιλεία θα υπάρξη ενισχυμένη μόνον κατά το ποσόν των ψήφων τας οποίας έλαβε χθες».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή