Αισθητική Αβραμόπουλου σε εκδοχή Γκρούεφσκι

Αισθητική Αβραμόπουλου σε εκδοχή Γκρούεφσκι

3' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Από όλα τα απίθανα της περασμένης εβδομάδας, αδυνατώ ακόμη να ξεπεράσω τη λαμπρή ιδέα της ανταλλαγής του «Δρομέα» με κάποιο Μεγαλέξαντρο από τα Σκόπια. Καλά να σου περάσει η συγκεκριμένη ιδέα απ’ το μυαλό – ακόμη και να σου το διασχίσει, όπως θα έλεγε η χαριτωμένη υπουργός Εργασίας. Κανείς δεν φέρει ευθύνη, έναντι των τρίτων τουλάχιστον, για τις σκέψεις του. Oμως, πώς το ξεστομίζεις και, κυρίως, πώς ξεκινάς να το πραγματοποιήσεις; Για να κάνεις το βήμα από την τρελή σκέψη στην πράξη, πρέπει να είσαι πολύ αφελής, πολύ καλοπροαίρετος και πολύ προοδευτικός – συνδυασμός άκρως επικίνδυνος.

Ο φωτεινός νους που συνέλαβε την ιδέα της ανταλλαγής προφανώς δεν καταλαβαίνει γρυ από τη σημασία που έχει αποκτήσει όλα αυτά τα χρόνια ο «Δρομέας» του Βαρώτσου για τους κατοίκους της Αθήνας. Γι’ αυτό και τον εξισώνει τόσο εύκολα με οποιοδήποτε κακόγουστο μνημειακό γλυπτό, τεχνοτροπίας φασιστομπαρόκ, της περιόδου Γκρούεφσκι στα Σκόπια.

Καταλαβαίνω το πρόβλημα από την πλευρά των γειτόνων και ειλικρινώς συμπάσχω. Εφόσον, εν πάση περιπτώσει, γύρισαν σελίδα, είναι απαραίτητο για την πρωτεύουσα της Βόρειας Μακεδονίας να απαλλαγεί από μνημεία και γλυπτά που συνιστούν την αισθητική έκφραση ενός εθνικισμού που συμφωνήθηκε να τον αφήσουμε πίσω. Δεν είναι όμως αυτός λόγος για να πρέπει να φορτωθούμε εμείς τα αποτρόπαια γλυπτά τους! Δικό τους είναι το πρόβλημα αυτό και ας το λύσουν μόνοι τους. Σίγουρα θα υπάρχουν πλούσιοι Αμερικανοί που θα τα ήθελαν και είναι πρόθυμοι να πληρώσουν μια λογική τιμή. Αν όχι Αμερικανοί, οπωσδήποτε θα υπάρχουν Κινέζοι! Εκεί ας ψάξουν, εμείς δεν ενδιαφερόμαστε για σαβούρες.

Επειτα, η ίδια η ιδέα της ανταλλαγής γλυπτών είναι από τη φύση της ηλίθια. Αντιμετωπίζει όλα τα γλυπτά σαν να είναι το ίδιο πράγμα. Τα στερεί από κάθε καλλιτεχνική αξία, τα στερεί από κάθε νόημα που μπορεί να έχουν ως έργα τέχνης και τα βλέπει σαν οποιοδήποτε άλλο δομικό στοιχείο του δημόσιου χώρου: παγκάκια, βρύσες, τουαλέτες, παρτέρια, γκαζόν κ.λπ. (Υπό το πρίσμα αυτού του προβλήματος, ο σοσιαλιστικός ρεαλισμός ήταν πολύ βολικός: αρκούσε το γλυπτό να δείχνει τη μούρη ενός θυμωμένου Λένιν και ήταν αποδεκτό.) Η ιδέα ότι όλα τα έργα δημόσιας τέχνης είναι το ίδιο αποτελεί έκφραση του ολοκληρωτισμού –αριστερού ή δεξιού, αδιάφορο. Λογικό ήταν να φρίξει ο Βαρώτσος όταν του παρουσιάστηκε η λαμπρή ιδέα. Ποιος καλλιτέχνης δεν θα έφριττε στη θέση του; Τι άλλο θα μπορούσε να του προτείνει κάποιος για να του δείξει πόσο περιφρονεί το έργο του και τον ίδιο;

Υποθέτω ότι ο φωτεινός νους που συνέλαβε την ιδέα είχε υπ’ όψιν του μια παλαιότερη συζήτηση σχετικά με την απουσία ενός ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αθήνα. Με περισσή προθυμία να ικανοποιήσει τον υποψήφιο νομπελίστα και πάντα με την ίδια απλοϊκότητα, ο φωτεινός νους θα σκέφθηκε, λοιπόν, ότι ένας Μεγαλέξαντρος από τα Σκόπια θα ήταν ό,τι πρέπει για να μαλακώσει κάπως την οργή όσων διαφωνούν με τη συμφωνία των Πρεσπών. Κατ’ αρχάς, γιατί να χρειάζεται ένας ανδριάντας του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Αθήνα δεν το καταλαβαίνω. Ειδικά στην Αθήνα δεν τον χρειαζόμαστε. Βορείως του Ολύμπου, να στήσουν όσους θέλουν. Προσωπικώς, προτιμώ έναν του Δημοσθένη και, επίσης, δεν βλέπω γιατί θα πρέπει να εκλείψουν οι ιστορικές διαφορές που κάνουν τόσο ενδιαφέρουσα τη ζωή.

Η αλήθεια είναι ότι η τελευταία φορά που θυμάμαι να έγινε μια σχετική απόπειρα στην Αθήνα, ήταν επί δημαρχίας Δημητρίου Λουδοβίκου Ραϋμόνδου κ.λπ. Αβραμοπούλου του Ειρηνοποιού. Εχοντας μόλις πετύχει την ιστορική συμφωνία Αθηνών – Σπάρτης, με την οποία έληξε και επισήμως ο Πελοποννησιακός Πόλεμος, ο Αβραμόπουλος έστησε ένα μαρμάρινο βάθρο σε κάποια νησίδα μεταξύ Καλλιρρόης και Συγγρού ανάμεσα σε κάτι παρτέρια, με σκοπό να δεχθεί τον ανδριάντα ενός έφιππου Αλέξανδρου. Ο ανδριάντας δεν έφθασε ποτέ, το βάθρο έμεινε. Εχω να περάσω πολλά χρόνια από εκεί και δεν ξέρω αν ακόμη υπάρχει. Μακάρι να υπάρχει. Το άδειο βάθρο είναι από μόνο του ένα έργο τέχνης και αξίζει να μείνει ως μνημείο ματαιοδοξίας. Φαντασθείτε, όμως, αν ήταν ποτέ δυνατό να γίνει η ανταλλαγή, ώστε  απέναντι από το Χίλτον να είχαμε έναν Μεγαλέξαντρο Σκοπίων. Η αισθητική Αβραμόπουλου θα είχε επιστρέψει στην Αθήνα και μάλιστα σε εκδοχή Γκρούεφσκι. 

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή