Σύνταγμα, καχυποψία και στασιμότητα

Σύνταγμα, καχυποψία και στασιμότητα

3' 0" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η ​​αναθεώρηση του Συντάγματος, κορυφαία πράξη της Δημοκρατίας, θα μπορούσε να δείξει εάν οι Ελληνες έμαθαν κάτι από τα χρόνια της κρίσης, εάν αποδεχθήκαμε ότι το παλιό σύστημα διακυβέρνησης χρεοκόπησε, ότι χρειάζονται γενναίες και καινοτόμες μεταρρυθμίσεις για να μην επαναλαμβάνουμε τα λάθη του παρελθόντος, να ανταποκριθούμε στις προκλήσεις του καιρού. Τα καμπανάκια χτυπούν: η Ελλάδα πέφτει ολοένα πιο χαμηλά σε κρίσιμους δείκτες που αφορούν το κλίμα για ξένες επενδύσεις, τη διαφθορά, τους υψηλούς φόρους και τις εισφορές. Η συνταγματική αναθεώρηση που προέκυψε μετά τόσων χρόνων συζητήσεις, όμως, απέδειξε ότι η προχειρότητα και οι ιδεοληψίες συνεχίζουν να μας καταδικάζουν. Είτε αλλάζει το Σύνταγμα είτε όχι.

Χάθηκε για άλλα δέκα χρόνια η ευκαιρία να επιτραπεί η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Ο συμβολισμός είναι ισχυρός, επειδή αποδείχθηκε ότι η σημερινή κυβέρνηση έχει ως αρχή την ύπαρξη μόνο κρατικών πανεπιστημίων και όμως δεν κάνει όσα θα έπρεπε για να προικίσει τη δημόσια εκπαίδευση με τα εφόδια, με την ποιότητα που δεν θα άφηνε χώρο για ιδιωτικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια. Το επίμονο ξήλωμα του «Νόμου Διαμαντοπούλου» δεν «αντισταθμίστηκε» με μέτρα ενίσχυσης των πανεπιστημίων. Αντιθέτως, ενισχύθηκαν νοοτροπίες και συμπεριφορές που είχαν αποδειχθεί επιζήμιες στο παρελθόν· λήφθηκαν μέτρα που υπονόμευσαν όσα είχαν επιτευχθεί.

Το ζήτημα είναι συμβολικό και για έναν άλλον λόγο: η ζωή δεν περιμένει. Πολλοί νέοι επιλέγουν να φύγουν από την Ελλάδα για σπουδές, ενώ στη χώρα λειτουργούν πολλά ιδρύματα που συμβάλλονται με ξένα πανεπιστήμια, οι απόφοιτοι των οποίων βρίσκουν εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Αυτοί που επιμένουν να μην αλλάξει το άρθρο 16, με άλλα λόγια, επιμένουν στο χάσμα μεταξύ εργαζομένων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Την ίδια ώρα, αποκλείουν το ενδεχόμενο να βελτιωθεί η ποιότητα των δημόσιων πανεπιστημίων με τη μεγαλύτερη «ζύμωση» που θα υπήρχε με τα μη κερδοσκοπικά, λόγω της παρουσίας περισσότερων καθηγητών, ερευνητών και φοιτητών στη χώρα (αντί της μετανάστευσής τους). Ούτε τους ενδιαφέρει ότι με τη σωστή πολιτική η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει πόλος έλξης για ξένους φοιτητές – αυτό, δηλαδή, που έχουν πετύχει άλλες χώρες στην περιοχή. Η ουσία, λοιπόν, δεν είναι τόσο ότι η χώρα έχει ανάγκη τα μη κρατικά πανεπιστήμια αλλά ότι δεν στηρίζει επαρκώς τα δημόσια (όχι μόνο με χρήμα αλλά και με την ενθάρρυνση νοοτροπιών που θα συνέβαλλαν στην αναβάθμισή τους)· την ίδια ώρα, χάνει μια ευκαιρία να εκμεταλλευτεί τα προσόντα που έχει για να εξελιχθεί σε κόμβο εκπαίδευσης. Αντιθέτως με τον ΣΥΡΙΖΑ, η Ν.Δ. έχει σαφές πρόγραμμα που βασίζεται σε τέτοια εξέλιξη. Το Σύνταγμα, όμως, θα συνεχίσει να την αποκλείει.

Υπήρξε, όμως, σημαντική πρόοδος σε άλλο σοβαρό ζήτημα. Ισχυρή πλειοψηφία ενέκρινε πρόταση που αίρει το αδιέξοδο στην εκλογή προέδρου, το οποίο χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν για την πρόκληση βουλευτικών εκλογών. Δεν γνωρίζουμε ποια θα είναι η τελική πρόταση για το τι θα συμβεί όταν κάποιος υποψήφιος δεν στηριχθεί από ενισχυμένες πλειοψηφίες· όμως, ούτε εκλογές θα γίνονται ούτε θα καλείται ο λαός να ψηφίσει, όπως είχε προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Η κατάργηση της παγίδας είναι ήδη ένα θετικό βήμα.

Η συζήτηση και η πορεία της αναθεώρησης δείχνουν για άλλη μια φορά ότι τα κόμματά μας προτιμούν να παραμένουν στις μάχες χαρακωμάτων παρά να διακινδυνεύουν να συναντηθούν κάπου στη μέση. (Αυτό αφορά και τη σχέση Κράτους – Εκκλησίας.) Δεν φταίει ούτε η έλλειψη χρόνου ούτε η έλλειψη ιδεών. Η πρόταση «Ενα Καινοτόμο Σύνταγμα για την Ελλάδα» των Ν. Αλιβιζάτου, Π. Βουρλούμη, Στ. Μάνου και άλλων, ήταν μια χρήσιμη βάση για συζήτηση.

Γνωρίζαμε, όμως, ότι δύσκολα εγκαταλείπονται εμμονές και η καχυποψία ότι η καινοτομία και η συναίνεση εξυπηρετούν τα συμφέροντα «άλλων». Η νοοτροπία αυτή έχει μακρά ιστορία. Είναι αυτή που μας καταδικάζει συνεχώς να εμπλεκόμαστε σε περιττές διενέξεις, να χάνουμε ευκαιρίες, να πιστεύουμε ότι κάτι κάνουμε ενώ μένουμε πίσω.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή