Τον κίνδυνο μίας παρατεταμένης επιβράδυνσης της οικονομίας της Ευρωζώνης επέσεισε, μιλώντας χθες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Μάριο Ντράγκι. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας εκτίμησε ότι η Ευρωζώνη δεν έχει μπει σε τροχιά ύφεσης, αλλά παραδέχθηκε ότι η περίοδος επιβράδυνσης «μπορεί να είναι εκτενέστερη από ότι αναμενόταν».
Όπως αναφέρει το Bloomberg, οι δηλώσεις του Ντράγκι ακολούθησαν τη δημοσίευση απογοητευτικών οικονομικών στοιχείων σε μία σειρά κρατών-μελών της Ευρωζώνης, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία. Τα νέα δεδομένα έχούν δημιουργήσει αμφιβολίες στην αγορά για το αν η ΕΚΤ θα προχωρήσει τελικά εντός του 2019 σε αύξηση των επιτοκίων.
Με αφορμή την 20ή επέτειο του κοινού νομίσματος, ο Ντράγκι – ο άνθρωπος που διέσωσε το ευρώ – έκανε στο Στρασβούργο ορισμένες καίριες παρατηρήσεις που ξεφεύγουν από τα συγκυριακά οικονομικά δεδομένα. Όπως σημείωσε ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης, το ευρώ «έχει φέρει δύο δεκαετίες σταθερότητας των τιμών, ακόμα και σε χώρες όπου ήταν μία μακρινή ανάμνηση». Ο έλεγχος του πληθωρισμού, τόνισε, αποτελεί «προϋπόθεση ευημερίας»: με την «εμπιστοσύνη» που έχει ενσπείρει, «οι επιχειρήσεις επενδύουν και δημιουργούν θέσεις εργασίας».
Ο Ντράγκι ανέδειξε και το ρόλο του κοινού νομίσματος στην εμβάθυνση της Ενιαίας Αγοράς: «Σήμερα, οι οικονομίες μας είναι ενοποιημένες σε έναν βαθμό που ήταν αδιανόητος όταν σχεδιαζόταν το ευρώ. Οι εξαγωγές εντός ευρώ αυξήθηκαν από το 13% του ΑΕΠ της ΕΕ το 1992 στο 20% σήμερα και οι αλυσίδες αξίας βρίσκονται παντού στην Ευρωζώνη».
Η σημαντικότερη παρατήρησή του αφορούσε την έννοια της κυριαρχίας, σε μία εποχή παγκοσμιοποίησης και αυξανόμενου ανταγωνισμού μεταξύ των ισχυρών οικονομικών μπλοκ του πλανήτη.
Σήμερα, σημείωσε ο Ντράγκι, «οι περισσότερες προκλήσεις είναι παγκόσμιες και μπορούμε να τις αντιμετωπίσουμε μόνο από κοινού. Αυτή η “ομαδικότητα” [σ.σ.: togetherness] είναι που μεγιστοποιεί την ικανότητα ατομικών χωρών να διατηρήσουν την κυριαρχία τους επί των σχετικών θεμάτων – κυριαρχία την οποία διαφορετικά θα είχαν χάσει σε αυτόν τον παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Αυτή ακριβώς είναι η έννοια με την οποία το κοινό νόμισμα έχει δώσει σε όλα τα μέλη της Ευρωζώνης την νομισματική τους κυριαρχία, σε σύγκριση με την πρότερη κατάσταση».
Η συζήτηση για το ευρώ στην Ελλάδα έγινε κατά κύριο λόγο στα χρόνια της κρίσης, σε συνθήκες ακραίας πόλωσης (η Ευρωζώνη ως «γερμανική φυλακή», η ΕΚΤ ως όργανο επιβολής των ισχυρών επί των αδυνάτων κ.ά.). Οι πολέμιοι του κοινού νομίσματος αναδεικνύουν με κάθε ευκαιρία την απώλεια νομισματικής κυριαρχίας και τις αρνητικές της συνέπειες. Ξεχνούν το κόστος του πληθωρισμού και των υποτιμήσεων (η σταθερότητα των τιμών ήταν πραγματικά «μακρινή ανάμνηση» στην Ελλάδα πριν ξεκινήσει τη δύσβατη, ανηφορική πορεία προς την ΟΝΕ).
Αγνοούν επίσης το θεμελιώδες προτέρημα της συμμετοχής στην ΕΕ σε μία εποχή όπου η εθνική κυριαρχία πλήττεται τόσο από τις παγκοσμιοποιημένες αγορές όσο και από τον ισχύ των μεγάλων παικτών της παγκόσμιας οικονομίας: το φαινόμενο της «συγκέντρωσης και διαμοιρασμού κυριαρχίας» (pooling of sovereignty), στο οποίο συνίσταται η ευρωπαϊκή ενοποίηση, επιτρέπει στα κράτη-μέλη, αναζητώντας τις αναγκαίες συναινέσεις, να δρουν με πολύ μεγαλύτερη αυτονομία από ότι θα μπορούσαν ως απομονωμένες νησίδες.