Οι μεσοαστοί σε απόσυρση

1' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ποιες είναι οι αξίες της λεγόμενης μεσαίας τάξης; Το ερώτημα ετέθη σε ένα τραπέζι, καθώς η συζήτηση είχε κυλήσει στο γνωστό θέμα του αποδεκατισμού των μεσοαστών. «Ποιο είναι πιο σωστό», διερωτήθηκε ένας εκ των συνομιλητών, «να μιλάμε για συρρίκνωση της μεσαίας τάξης ως αποτέλεσμα εχθρικού περιβάλλοντος λόγω ιδεοληψίας ή ως αποτέλεσμα συνολικής μετάβασης των δυτικών κοινωνιών σε άλλα συστήματα κοινωνικής ιεράρχησης;». Δύσκολη η απάντηση, καθώς το ερώτημα πήγαινε τη συζήτηση σε πιο βαθιά νερά. Είχε ενδιαφέρον, όμως, ότι ενώ όλοι οι συνομιλητές αυτοπροσδιορίζονταν «μεσοαστοί», μετείχαν με θέρμη και πάθος σε μια συζήτηση για τον θάνατο της μεσαίας τάξης. Μιλούσαν άραγε για τον εαυτό τους; Μήπως η συζήτηση ήταν βαθιά προσωπική;

«Εμείς περνάμε στο παρελθόν», άκουσα μια φωνή. Γινόταν ολοένα και πιο σαφές ότι η θεωρητική συζήτηση για το τέλος της μεσαίας τάξης (έτσι όπως την ανέδειξαν ο 19ος και ο 20ός αιώνας) εξελισσόταν επί της ουσίας σε μια ευκαιρία εκδήλωσης ενός προσωπικού πένθους. Για όσα έφυγαν, για όσα κλονίζονται, για όσα –ακατανόητα και αταξινόμητα– περιμένουν στη γωνία.

Σε όλη αυτή τη διαδικασία, που μοιάζει «κοινή» σε όλες τις χώρες της Δύσης, με όλες τις λογικές διακυμάνσεις, η συζήτηση για τη νέα κοινωνική ιεράρχηση αφήνει απέξω την έννοια της ταξικής συνείδησης όπως την εννοούσαμε κάποτε. Το αίσθημα του μετεωρισμού εστιάζει στην αντικατάσταση των αξιών που κάποτε η μεσαία τάξη ενστερνιζόταν. Καθώς η άλλοτε μεσαία τάξη βάλλεται, πλήττεται, λοιδορείται και απαξιώνεται, αφήνει ένα κενό που τείνει να καταληφθεί από άλλες ομάδες με διάφορη κοινωνική προέλευση. «Τι μοιράζεται η παλιά μεσαία τάξη;», ακούστηκε ένα ερώτημα. Σεβασμό στους θεσμούς, είπε ένας. Επιθυμία για γνώση και προσήλωση στην πρόοδο, είπε ο άλλος. Σε κάθε περίπτωση, έτσι όπως έβλεπα τους «παλαιούς» μεσοαστούς να διαγωνίζονται στην ερμηνεία της ιδιοσυστασίας τους, ένιωθα ότι μετείχα στο δράμα μιας τελευταίας πράξης.

Σε μια βόλτα στο κέντρο της Αθήνας, είδα την αποχύμωση της πόλης από τις αξίες της μεσαίας τάξης. Εφερα στον νου τους συνομιλητές μου. Είδα και άλλους –αγνώστους μου– στον δρόμο με όλη εκείνη τη σκευή του εκπροσώπου ενός κόσμου σε απόσυρση. Δεν είναι σαφές ποιες κοινές αξίες μπορεί να μοιράζονται. Είναι, όμως, σαφές ότι οι «πρώην» μεσοαστοί νιώθουν ότι εξωθούνται στα παρασκήνια. Από εκεί, υπάρχει η έξοδος διά της πλαγίας οδού, ενώ η αυλαία σηκώνεται για τους επόμενους.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή